Ebeveyn kısmi süreli çalışmanın kadın istihdamına etkisi; Bursa örneği

Abstract

İşgücü piyasasında esneklik, ilk olarak Sanayi Devrimi sonrası dönemde gündeme gelmiş, devletin çeşitli nedenlerle ekonomiye müdahale etmesi sonucu ilerleyen dönemlerde bu dönemdeki etkinliğini kaybetmiş, gelişmekte olan ülkelerle, bazı gelişmiş ülkelerde günümüzdeki boyutlarda olmamakla birlikte işgücü piyasası esnekliği geçerli olmuştur. 1970'lerin ortalarından itibaren ise; esneklik birçok nedene bağlı olarak gelişmiş ülkelerin büyük bölümünde, büyük şirketlerde ve örgütlü sektörlerde geniş bir uygulama alanı bulmuştur. 1970’lerin ortalarından itibaren işgücü piyasası esnekliğine yönelik çok sayıda çalışma şekli çeşitli ülkelerde artan şekilde uygulanmaya başlanmış ancak bu çalışma şekilleri arasında İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra önem kazanan kısmî süreli çalışma diğer çalışma şekillerine göre özellikle kadınlar açısından daha geniş bir uygulama alanı bulmuştur. Kısmî süreli çalışmanın diğer nedenler yanında iş-yaşam dengesini sağlama özelliği bu çalışma şeklinin bir yandan kadınlar tarafından daha fazla tercih edilmesine diğer yandan kadın istihdamının arttırılması çerçevesinde kısmî süreli çalışmanın gerek ülke bazında gerekse Avrupa İstihdam Stratejisi çerçevesinde önem kazanmasına neden olmuştur. Türkiye’de kısmî süreli çalışma ile ilgili ilk adımlar Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı ile atılmıştır. Daha sonraki kalkınma planları ile Ulusal İstihdam Stratejisi ve Eylem Planları’nda kısmî süreli çalışma ile ilgili düzenlemelere yer verilmiş, kısmî süreli çalışma özellikle kadın istihdamının arttırılması çerçevesinde ele alınmıştır. Türkiye’de kısmî süreli çalışma ile ebeveyn izni konusunda Avrupa Birliği normlarına uyum çerçevesinde yasal düzenlemeler yapılmıştır. Ancak ebeveyn izni konusunda doktrinde ve uygulamada farklı görüşler ortaya çıkmış, bu görüşlere katkıda bulunmak amacıyla tez kapsamında Bursa’da nitel bir alan araştırması yapılmıştır. Bu alan araştırma sonucunda ebeveyn izni ile ilgili düzenlemelerin uygulamada olumlu karşılanmadığı ve kadın istihdamına olumlu katkı sağlamayacağı tespit edilmiştir.

Flexibility in labour market first came up postindustrial period.It lost its efficiency in that period as a result of the intervention in economy carried out by the state for various reasons during the following periods.In developing countries and some developed ones,labour market flexibility remained in force although it did not have current extent.On the other hand, since the mid-1970s,flexibility has found a wide application area for many reasons in large companies and organized sectors in most developed countries . Since the mid-1970s, many types of working in accordance with labour market flexibility have begun to be applied increasingly in various countries.However,among these types of working, part time working which gained importance after the Second World War found a wider application area especially in terms of women.Along with other reasons,part time working’s feature of ensuring work-life balance led to not only women’s preference more but also part time working’s gaining more importance within the scope of increasing women employment both across the country and as a part of European Employment Strategy. The first steps of part time working in Turkey were taken with the Sixth Five – Year Development Plan. With later development plans,regulations about part time working were included in National Employment Strategy and Action Plan, and part time working was discussed within the scope of increasing women employment.Legal regulations about part time working and parental leave were carried out within the scope of European Union norms of harmonization.However, different views about parental leave came up in doctrine and in application.A qualitative field research was carried out in Bursa to contribute to these views within the context of thesis.As a result of this field research,it was ascertained that regulations about parental leave were not favoured in application and would not contribute to women employment.