Akciğer kanserli hastalarda set-up kaymalarının çıkış dozlarıyla ilişkisinin rando fantom üzerinde termolüminesans dozimetri ile araştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, akciğer kanserli hastaların radyoterapi tedavisi sırasındaki set-up hatalarının, çıkış dozlarına dozimetrik etkisinin rando fantom üzerinde termolimünesans dozimetri ile araştırılmasıdır. Çalışmada Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoterapi Merkezi? nde bulunan rando fantom, dozimetrik ekipman ve tedavi cihazları kullanıldı. Öncelikle, her bir termolimünesans dozimetrenin (TLD) ayrı ayrı kalibrasyonu yapıldı. Kalibrasyonu yapılan TLD? ler ile çıkış dozlarının ölçümünü yapmak için rando fantom içerisinde doz çıkış bölgesinin 1,5 cm içerisindeki beş noktaya yerleştirildi. Çıkış dozlarının ölçümünün yapılması için hasta kalınlığı rando fantomun kalınlığıyla aynı olan akciğer kanserli bir hastanın yoğunluk ayarlı radyoterapi (YART) planı seçildi. Referans ölçümü alındıktan sonra alan merkezi sırasıyla her düzlemde (lateral, longitidunal ve vertikal) 1 mm, 3 mm ve 5 mm kaydırılarak ayrı ayrı ölçümler alındı. Toplamda 13 farklı set-up durumuna göre 65 adet TLD kullanılarak ölçümler yapıldı. Verilerin istatistiksel analizi yapıldı. Anlamlılık düzeyi olarak, p<0,05 kabul edilen çalışmada, elde edilen istatistik analizi sonuçlarına göre lateral, vertikal ve her düzlemde alınan çıkış dozu ölçümleri arasında anlamlı fark bulunurken, longitudinal eksendeki set-up kaymaları sonucundaki çıkış dozları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Ayrıca 1 mm kaydırma yapıldığında hiçbir düzlemde anlamlı fark bulunmazken, 3 mm ve 5 mm alan kaydırmalarında, kaydırmanın vektörel büyüklüğü arttıkça, çıkış dozu değişimi artacak şekilde anlamlı farklar bulunmuştur. Sonuç olarak, teknolojik gelişimle birlikte, tedavide yüksek dozlara çıkmamızı sağlayan üç boyutlu konformal radyoterapi ve YART gibi yöntemlerde set-up marjları düşürüldüğü ve doz dağılımları normal doku ve hedef hacim arasındaki yüksek doz gradyentleri ile geliştirildiği için hassas set-up doğrulamasının önemi dozimetrik olarak da doğrulanmıştır.

The purpose of this study is to research the dosimetric effect of set-up inaccuracies to lung cancer patients on rando phantom with thermoluminescence dosimetry. In this study we use dosimetric equipment, treatment devices and rando phantom of Uludağ University Medical Faculty Radiotherapy department. At first, all thermoluminescence dosimeters (TLD) calibrated one by one. After calibration, 5 dosimeters placed to the 5 points at 1.5 cm depth from the region of exit surface of rando phantom. A patient with intensity modulated radiation therapy planned which has the same thickness with rando phantom was selected for the measurement of exit dose. After the measurement of the reference, the isocenter was changed 1 mm, 3 mm and 5 mm at all directions (lateral, longitudinal, vertical), respectively. Totally, 13 measurements made with 65 TLDs. The p<0,05 significance level was accepted and according to statistical analyses results, lateral, vertical and all directions exit doses measurements found significantly differences, barely at longitudinal direction is not significantly different. Addition to that, at any directions changes of 1 mm not found significantly difference, but at 3 mm and 5 mm differences, according to the increases of vector quantity, the exit doses are increasing significantly, too. Consequently, with the conjuction of technological development, three dimensioned conformal radiotherapy and intensity modulated radiation therapy provides high dose prescriptions at treatments, decreasing set-up margins and improve dose distributions by sharpening dose gradients between target volume and surrounding tissue is required to sensitive set-up verification and its importance verified by dosimetry also with this study.