Tip 2 diyabetli hastalarda diyabet hastalığı, tedavisi ve tedavi yan etkilerı hakkındakı bilgi düzeyinin değerlendirilmesi

Abstract

Dîabetes Mellitus (DM), dünyada ve ülkemizde hızla artış gösteren önemli bir sağlık problemidir. Türkiye'de 1997-1998 yıllarında, yapılan Türkiye Diyabet Epidemiyolojisi Çalışması (TURDEP) sonuçlarına göre ülkemizde tip 2 DM prevalansı yetişkinlerde %7,2 olarak açıklanmıştır. Mevcut tedavilere rağmen çoğu hastada yeterli glisemik ve metabolik kontrol sağlanamamaktadır. Hastaların, hastalık hakkındaki bilgi düzeyleri hastalık kontrolü ve komplikasyonlarının önlenmesinde büyük öneme sahiptir. Dünyada ve ülkemizde bu yönde yapılmış anket çalışmaları sınırlı olduğundan, hastanemize başvuran tip 2 diyabet hastalarının diyabet hastalığı, tedavisi ve tedavi yan etkileri hakkındaki bilgi düzeylerini değerlendirmeyi amaçladık. Çalışmamızda, tip 2 diyabetli yetişkin 300 hastayla diyabet hastalığı, tedavisi ve tedavi yan etkileri hakkında anket yapıldı. Katılımcıların adı, soyadı, telefonu, adresi, mesleği, yaşı, cinsiyeti, medeni durumu, eğitim düzeyi, gelir düzeyi, diyabet yaşı, kullandığı ilaçlar kaydedildi. Boy, kilo, bel— kalça çevresi ve kan basıncı ölçümleri yapıldı. Glisemik (açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri, HbA1c) ve lipid parametreleri (total kolesterol, HDL-K, LDL-K, trigliserid) hasta dosyalarından hazırladığımız formlara kaydedildi. Sorulara verilen cevaplarla toplam ölçek puanı (TÖP) hesaplandı ve tüm kategorik ve sürekli değişkenlere göre değerlendirildi. Hastaların, hastalık, tedavi ve tedavi yan etkilerine ait bilgi düzeyini gösteren TÖP'nın kadınlarda ve çalışmayanlarda anlamlı yüksek olduğunu bulduk. İlaç kullanım durumu açısından, TÖP insülin kullananlarda, yalnızca OAD (oral antidiyabetik) kullananlara göre, antihipertansif ve lipid düşürücü ilaç kullananlarda, kullanmayanlara göre anlamlı yüksekti. TÖP'nın sürekli değişkenlerle korelasyonu incelendiğinde BKİ (beden kitle indeksi), kalça çevresi ve diyabet yaşı ile pozitif, diyastolik kan basıncı ile negatif korelasyon gösterdiğini saptadık.

Assessment of Knowledge About Diabetes, Treatment of the Disease and the Side Effects of the Treatment in Patients with Type 2 Diabetes Diabetes Mellitus (DM) is a significant health problem as the incidence increases worldwide and in our country. According to the results of the Turkish Diabetes Epidemiology Study (TURDEP) (1997-1998), the prevalence of type 2 DM in our country is 7,2% in adults. Unless available treatment modalities, most of the patients are still not having sufficient glycemic and metabolic control. Patients' knowledge about the disease control and the prevention of the complications are very important. Such surveys are very limited in our country and worldwide, so we decided to assess the knowledge level of the patients about diabetes, treatment of the disease and the side effects of the disease with type 2 diabetes who apply to our hospital. Questionaires asking information about the knowledge about diabetes, treatment of the disease and the side effects of the treatment were applied to 300 adults previously diagnosed as type 2 diabetes. The patients' names, surnames, telephone numbers, ages, gender, education, marital status, occupation, monthly income, duration of the disease, drugs used were recorded. Height, weight, waist-hip circumferences and blood pressures were measured. Glycemic (fasting-postprandial blood glucoses, HbA1c) and lipid (total kolesterol, HDL-K, LDL-K, triglycerid) parameters were recorded to the forms, prepared before, from the patients' files. Using answers, total measurement score (TMS) was calculated. TMS was compared with the variables. TMS, the indicator of the knowledge about the disease, treatment and the side effects of the treatment, was significantly higher in women and unemployees. As we consider drug usage, TMS was significantly higher in insulin users when compared with OAD (oral antidiabetic) users; antihypertensive drug and lipid lowering drug users when compared with non-users. TMS was positively correlated with BMI, hip circumference and duration of the diabetes and negatively corelated with diastolic blood presure. In order to control diabetes, patients have to participate in the therapy. Therefore, they have to be informed about the disease, the therapy of the disease and especially about the side effects of the therapy. On account of this, patients' education programmes must be composed by measuring the patients' baseline knowledge.