İmam Şafiî'nin er-Risâle ve el-Ümm adlı eserlerinde istihsân anlayışı

Abstract

İmam Şafiî'nin er-Risâle ve el-Ümm Adlı Eserlerinde İstihsân Anlayışını konu edinen bu çalışma bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında İmam Şafiî'nin hayatı kısaca tanıtılmıştır. Birinci bölümde ise istihsân kavramının sözlük ve terim anlamı hakkında bilgi verilmiş ardından istihsânın çeşitleri açıklanmıştır. Son olarak istihsânın hüccet değeri, müctehid imamların istihsâna bakışı ve istihsânı delil olarak kabul edenlerle istihsânı reddedenlerin görüşleri maddeler halinde sıralanmıştır. İkinci bölümde İmam Şafiî'nin istihsân anlayışı, önce er-Risâle'de daha sonra el-Ümm'de ayrı başlıklar halinde incelenmiştir. Bu bölümde İmam Şafiî'nin furû-ı fıkıhta istihsân prensibini kullandığı iddia edilen yerler örnekler verilerek açıklanmıştır. Böylece Şafiî'nin istihsânı gerçek anlamda kullanıp kullanmadığı ortaya konulmuştur.

This study which deals with İmam Shafiî''s al-Risala and al-Umm consists of an introduction and two chapters. Imam Shafii's life was introduced briefly in the introduction. As to the first section was given an information about the meaning of the term " istihsan",after thatistihsan types was described. Finally the evidence value of "istihsan" , outlook of mujtahid imams to "istihsan" and opinion of those who accept the "istihsan" as evidence material and refuse the "istihsan" was arranged. In the second part, understanding of Imam Shafi'i's istihsan, firstly in the al-Risala' later in the al-Umm was examined under a separate heading. In this section Imam Şafiî''son the alleged use istihsan principle was explained with examples. The Istihsan whether was used in real terms or not has been demonsrated. Key words: Al-Umm, Usul Fiqh, istihsan, Imam Shafi'i, al-Risala.