Tüberküloz plörezide spesifik koruyucu immün yanıtın farklı immünolojik parametrelerle değerlendirilmesi

Abstract

TB plörezili olguların plevra sıvıları ve periferik kanlarında, lenfosit grup ve alt grupları, aktive lenfositlerin oran ve MS ile TNF-a, İL- 1(5 ve IL-6 düzeylerinin saptanması amacıyla yapılan çalışmada; 1. TB plörezili olguların plevra sıvısı lökosit formüllerindeki lenfosit oranı ( %97.5 + %2.3), TB-dışı plörezili olgulann plevra sıvısındaki ile karşılaştırıldığında (%72.5 ± %15.6), anlamlı olarak yüksek bulundu.. TB plörezili olgularda plevra sıvısı MLS ortalamasının (3250/mm3), aynı olgulann periferik kan (1961/mm3) ve TB- dışı plörezili olgulann periferik kan (2381/mm3) ve plevra sıvısı (1958/mm3) MLS'na göre istatistiki olarak anlamlı olmasa da daha yüksek olduğu saptandı. Bu bulgular literatür verileri ile uyumludur (85-87). 2. TB plörezili hastaların plevra sıvısında CD3+, CD4+ T lenfosit oranlarının arttığı, CD8+ T lenfosit oranlarının TB-dışı plöerizili gruba göre farklılık göstermediği ve dolayısıyla CD4/CD8 oranının artmış olduğu saptandı. Bu veriler diğer araştırmacılar tarafından yapılan çalışmaların verileriyle uyumludur. Buna karşılık, başka çalışmalarda TB plörezili veya menenjitli hastaların periferik kan CD4+ T lenfositlerinde saptanan azalma, bizim çalışmamızda gösterilemedi. 3. Çalışmaya alman gruplar arasında B lenfosit oranlan ve mutlak sayılan arasında bir fark bulunmadı. Bu da literatür verileri ile uyumlu olup TB'a karşı koruyucu immün yanıtta hücresel immünitenin rolü olduğunu kanıtlamaktadır. 4. TB plörezili olgulann plevra sıvısındaki NK hücre ve y8+ T lenfosit oranlan, periferik kan değerleri ile karşılaştırdığında; anlamlı olarak azalmış bulundu. NK hücrelerinin azalması; bu bölgede immünsüpresyonun olaylanamadığını ve yerine 57JL2 ve IL-2r artışı ile karakterize güçlü koruyucu bir immün yanıtın ortaya çıktığını düşündürmektedir. Nitekim bu görüş, IL-2r+ lenfosit oranının TB plörezili hastaların plevra sıvısında artmış olarak bulunmasıyla bir ölçüde kanıtlanmış oldu. y8+ T lenfosit oranlan ve mutlak sayılan yönünden çalışma gruplan arasında bir fark saptanamamasına rağmen, bu olgulardan elde edilecek yS+ T lenfositlerin canlı MTB ile stimülasyonu suretiyle daha sağlıklı sonuçlar alınabileceği görüşündeyiz. 5. Çalışmaya alınan hasta gruplannın plevra sıvısı ve serumlarında, proenflamatuvar sitokinlerden bazılarının düzeyleri araştırıldığında; özellikle IL-6'nın TB plörezili hastalann serumunda TB-dışı plörezili olgulara göre daha yüksek konsantrasyonlarda bulunduğu saptandı. Diğer sitokinler yönünden anlamlı bir fark bulunduğu gösterilemedi. 6. Bütün bu verilerin ışığı altında, TB'daki koruyucu immünitede hücresel immünitenin primer yanıt olduğu; T lenfositlerin ve özellikle CD4+ (helper- endüktör) T hücrelerinin regülasyonu sağlayan temel hücreler olduğu; lezyon bölgesinde IL-2r ekspresyonunun artması ile karakterize bir lenfosit aktivasyonunun söz konusu olduğu ve bunun plevrada aderan süpresör monositlerin ve NK hücrelerinin azlığı veya yokluğu ile açıklanabileceği ortaya konulmuştur. y8+ T lenfositlerinin ve sitokinlerin rolleri açısından kesin veriler elde edilmemiş olmakla birlikte ilerideki çahşmalanmızda bu komponentlerin rollerinin araştırılması için başka birtakım stratejilerin (y5+ T lenfositlerin rolü için in vitro stimülasyon deneyleri; sitokinler yönünden reseptör ve reseptör antagonist ölçümlerinin yanısıra hücreiçi sitokin ölçümleri,.vb) uygulanması gerektiği mesajım vermiştir.