Konjenital kalp hastalıklarında malnütrisyon prevalansı ve etkileyen faktörler

Abstract

Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Kardiyolojisi Bilim Dalı tarafından tanısı konup izlenmekte olan konjenital kalp hastası çocuklarda malnütrisyon prevalansı ve bunu etkileyen bazı faktörlerin araştırılması amacıyla planlanan bu çalışma, 130 konjenital kalp hastası ve 30 kontrol vakasında yapılmıştır. Hasta grubunda erkek/kız oranı 1 iken, kontrol grubunda ise 1,3 olarak saptanmıştır. Çalışmaya alınan tüm vakalar 3-48 ay arasındaki yaşlardan seçilmiştir. Vakalar ayrıca kardiyolojik tanı açısından soldan sağa şantlı, stenotik ve siyanotik gruplar olmak üzere 3 ana gruba ayrıldılar. En kalabalık soldan sağa şantlı grup (%62) iken, en az hasta içeren grup siyanotik (%11) grup idi. Yaşa uygun ağırlık, boy ve baş çevresi persentilleri hesaplanan tüm vakalar; <5P, 595P olmak üzere üç ana gruba ayrıldılar. Ağırlık, boy ve baş çevresi persentilleri ile ilgili sonuçlara bakılacak olursa siyanotik ve soldan sağa şantlı grupların kontrol grubuna göre belirgin düşük olduğu görülmektedir. Ayrıca grupların birbirleriyle kendi subgrupları içinde olan farklılıkları dikkati çekmektedir. Yine tedavi alan kalp hastalarının ağırlık persentillerinin, tedavi almayanlara ve kontrole göre belirgin olarak düşük olduğu saptanmıştır. Yaş ortalama değerleri (ay), anne sütünü takiben idame beslenme şekilleri, gestasyonel haftalar ve doğum ağırlıkları (kg) açısından bakıldığında gruplar arasında anlamlı farklılık bulunamamıştır. T.C. YÜKSEKÖĞRETİMİ KURULU I3BSYÜM IEBKEZSAnne sütü alım sürelerinin ortalama değerleri, hasta ve kontrol gruplarında kıyaslanacak olursa hasta gruplarının özellikle de kardiyolojik tedavi alan soldan sağa şantlı grubun en kısa anne sütü alan grup olduğu görüldü. Bu da erken dönemde ortaya çıkan beslenme ve tartı alma problemleri için bir çözüm olarak düşünülen anne sütünün yüksek kalorili ve dansiteli formül mamalar ile alterne kullanımı ile açıklanabilir. Ancak istatistiksel açıdan anlamlı farklılık saptanamamıştır. Yaş farkı gözetilmeksizin yapılan triseps cilt altı kalınlığı ölçümleri sonucunda hasta gruplarında elde edilen değerlerin kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşük olduğu görülmüşür. Bu sonuçlara göre hasta grubundaki azalmış cilt altı kalınlığının, büyüme geriliği ile paralellik gösterdiği desteklenmiş olmaktadır. Hasta grupları ele alındığında sık ÜSYE geçirme oranı açısından aralarında anlamlı farklılık bulunamamıştır. Bu konuya paralel olarak, herhangi bir nedenden dolayı hastanede bir veya çok kez yatmak zorunda kalanlar özellikle soldan sağa şantlı ve stenotik KKH gruplarında yüksek oranda saptanmıştır. Hastanede yatış nedenlerinde ise tedavi alan siyanotik, soldan sağa şantlı ve tedavi almayan stenotik KKH'larında bronkopnömoni yüksek oranda saptanmıştır. Bu çalışmayla konjenital kalp hastası çocuklar için en önemli problemlerden biri olan malnütrisyon ve buna etkili olabileceğini düşündüğümüz faktörler ele alınarak dikkat çekici farklılıklar, erken dönemde alınacak önlemler belirtilmeye çalışılmıştır.düşündüğümüz faktörler ele alınarak dikkat çekici farklılıklar, erken dönemde alınacak önlemler belirtilmeye çalışılmıştır. Her tanı grubunun farklı oranlarda riskleri olduğu düşünülürse çalışmamızın bunların takibine ışık tutacağı görülecektir, ileri dönemde büyümede yaşıtlarını yakalama önemli bir amaç iken, erken dönemde en büyük yararlarından birinin de hastaları düzeltici operasyonlara hazırlamak ve operasyon sonrası dönemde en az komplikasyonla sağlığına kavuşturmak olduğu unutulmamalıdır.