Uluabat Gölü'nün (Bursa) fitoplanktonunun mevsimsel değişimi

Abstract

Çalışmamızda Uluabat (Apolyont, Ulubat) Gölü üzerinde belirlenen 5 istasyondan Temmuz 1998 - Haziran 1999 tarihleri arasında her ay periyodik olarak su örnekleri alınmıştır. Uluabat Gölü fıtoplanktonunda 152'si (%46), Bacillariophyta, 90'ı (%27) Chlorophyta, 42'si (%13) Cyanophyta, 31 'i (%9) Euglenophyta, 15'i (%4) Pyrrophyta ve 2'si (%1) Chrysophyta divizyolanna ait 332 takson tespit edilmiştir. Planktonda Bacillariophyta divizyosu üyeleri hem tür çeşitliliği, hem tür yoğunluğu yönünden dominant olmuşlardır. Sentlik diyatomelerden Melosira italica (Ehr.) Kütz. planktonda gözlenen en yaygın diyatome türüdür. Chlorophyta üyeleri ikinci derecede dominant alg grubunu oluşturmuşlardır. Cyanophyta üyelerinden Microcystis aeruginosa Kuetz., Ânabaena affinis Lemmermann ve Anabaena spiroides Klebahn türleri yaz aylarında sayıca artış gösteren türlerdir. Euglenophyta grubuna ait türler yaz ve sonbahar aylarında daha yoğun bulunurken, kış aylarında daha az sayı ile temsil edilmişlerdir. Pyrrophyta ve Chrysophyta üyelerinin tür yoğunluğu ve çeşitliliği yönünden diğer divizyo üyelerine göre önemsiz oldukları saptanmıştır. Göldeki fîtoplanktonlann mevsimsel değişimleri, kompozisyonu, populasyon yoğunlukları ve türlerin bolluk dereceleri incelenmiştir. Her bir istasyonda göl suyunun sıcaklık, pH, seki derinliği, elektriksel iletkenlik (EC), toplam çözünmüş madde (TDS), çözünmüş oksijen (DO), biyolojik oksijen ihtiyacı (BOD5), nitrat (NO3), ortofosfat (O- PO4), sülfat (S04), silis (Si), fenol alkalinite, toplam alkalinite ve sertlik değerleri ölçülmüştür. Ayrıca fitoplankton yoğunlukları ile klorofil-a miktarı arasındaki ilişki belirlenmiştir Çalışma sonucunda, Uluabat Gölü'nün morfometrik yapısı, suyun fiziksel ve kimyasal özellikleri, belirli aylarda farklı türlerin aşın çoğalmaları ve literatür bilgileri ışığında ötrofik bir göi olduğu sonucuna varılmıştır.

In our study, samples were taken from selected five stations in Lake Uluabat (Apolyont, Ulubat) per month between July 1998 and June 1999. Total 332 taxa were identified; 152 (46%) taxa belong to Bacillariophyta, 90 (27%) to Chlorophyta, 42 (13%) to Cyanophyta, 31 (9%) to Euglenophyta, 15 (4%) to Pyrrophyta and 2 (1%) to Chrysophyta. Bacillariophyta members dominated according to species diversity as well as population density. In Centrales members, Melosira italica (Ehr.) Kütz. was the most common diatom species in the phytoplankton. Chlorophyta members were the second important division in the phytoplankton. Considering Cyanophyta members, Microcystis aeruginosa Kuetz., Anabaena affinis Lemmermann andAnabaena spiroides Klebahn produced blooms during the summer period. Euglenophyta members were much more frequent in summer and autumn than winter months. Pyrrophyta and Chrysophyta members were insignificant in terms of their species density and diversity compared to other division members. Seasonal variation of the phytoplankton in lake, their composition, population density and the abundance degree of species were determined. Water temperature, pH, secchi depth, conductivity (EC), total dissolved substance (TDS), dissolved oxygen (DO), biological oxygen demand (BOD5), nitrate (N03), orthophosphate (0-P04), sulphate (SO4), silica (Si), phenol alkalinity, total alkalinity and hardness were measured for each stations. The correlation between the phytoplankton density and chlorophyll-a content were also determined. It was concluded that the Lake Uluabat had eutrophic lake characteristics according to morphological structure, physical and chemical parameters, blooms of different species in certain months and literature records.