Kıvırcık koyunlarında damızlık seçiminde anaların birden fazla süt verim kayıtlarından ve diğer verimlerinden yararlanma olanakları

Abstract

Bu araştırmada, Kıvırcık koyunlarının döl verimi, doğum ağırlığı, sütten kesim ağırlığı, laktasyon süresi ve süt verimi gibi özelliklerine bazı çevre faktörlerinin etkileri, süt verimi yönünden gerçek verim yeteneklerine göre yapılan sıralama bakımından yıllar arası ben­zerlik dereceleri (Rank korrelasyon) ve deneme süresi bo­yunca saptanan süt verimlerinden yararlanarak gerçek ve­rim yetenekleri yönünden damızlık seçme olanakları üzerinde durulmuştur. Çalışmanın materyalini Kıvırcık ırkı koyunlar oluşturmaktadır ve işletme koşulları gereği daha mer'aya yönelik bir besleme şekli uygulanmaktadır. Alınan sonuçlar, üzerinde durulan özellikler bakımından sırasıyla: Döl verimi üzerine, yıllar arasındaki farklılıkların ve ananın doğumdaki ağırlığının etkisi önemli bulunmuştur (P < 0.01). Doğum ağırlığı üzerine etkileri araştırılan çevre faktörlerinden; laktasyon süreleri arasındaki farklılık (P < 0.01), cinsiyetler arasındaki farklılık ve süt verimleri arasındaki farklılık istatistik olarak önemli bulunmasına rağmen (P < 0.05), do­ğum tipleri arasındaki farklılık ve ananın doğumdaki ağırlığının etkisi önemsiz bulunmuştur. Sütten kesim ağırlığı için yapılan istatistik önem kontrolü sonucunda, süt verimleri, ananın doğumdaki ağırlığı, cinsiyet ve doğum ağırlıkları arasındaki farklılıklar önemli iken (P < 0.01) , doğum tipleri arasındaki farklılık önemsiz olarak saptanmıştır. Süt verimi üzerine laktasyon süreleri, doğum ağırlıkları, anaların doğumdaki ağırlıkları, arasındaki farklılık istatistik olarak önemli (P < 0.01), doğum tipleri arasındaki farklılık önemsiz bulunmuştur. Benzer olarak; laktasyon süresi üzerine etkili faktörlerden yıl ve doğum tipleri arasındaki farklılık önemli (P < 0.01), cinsiyetler arası farklılık ile anaların doğumdaki ağırlıkları arasındaki farklılık önemsiz olarak saptanmıştır. Süt verimi yönünden gerçek verim yetenekleri dene­menin yürütüldüğü yıllar için ayrı ayrı hesaplanıp büyük­ten küçüğe doğru sıralanmış ve bu sıralanış bakımından yıllar arasındaki benzerlik derecesi (rank korrelasyonu) hesaplanmıştır. Sırasıyla r s1 ( 1. v e 2. yıl arasındaki benzerlik) 0.40±0.18, rs2 (1. ve 3. yıl arasındaki benzer­lik) 0.30±0.19, rs3 (2. ve 3. yıl arasındaki benzerlik) 0.22±0.19 olarak bulunmuştur. Ayrıca süt verimine ait tekrarlanma derecesi, 0.065 olarak saptanmıştır. Dereceler arası korrelasyonların önemliliğini belirlemek amacıyla yapılan t kontrolü sonucunda rs1 hariç, diğerleri önem­siz bulunmuştur. Araştırma sonucunda, deneme boyunca elde edilen süt verimlerinden yararlanarak hesaplanan gerçek verim yeteneklerine göre damızlık seçimi yapılmıştır.

The effects of some environmental factors on the reproduction efficiency birth weight, weaning weight, milk yield and lactation period of Kıvırcık sheep were investigated in this study. Posibilities of using calcu lated real milk yield ability in selection and the rank correlation between years ranged by real milk yield abi lity were also determined. According to the results of the investigation rep roduction efficiency was significantly affected by years and mother's weight at lambing; Lambs birth weight by lactation period, sex and milk yield; weaning weight by milk yield, sex and mother's weight at lambing; milk yield by lactation period, birth weight and mother's veight at lambing; lactation period by years and birth types; however the affects of birth types on reproduction efficiency, birth weight and milk yield were insignificant. Except the rank correlation between the first and second years, rank correlation of real milk yield abili ties according to the years were insignificant.