Hücresel üretim : Hücrelerin oluşturulmasında kullanılan yöntemlerin analizi ve bir vinç atölyesinde uygulama

Abstract

Hücresel üretim (HÜ) atölyeleri birden fazla üretim hücresini içerir. Her hücre kendisine ait makinelerden oluşur ve kendisine atanan bir veya birden fazla parça ailesini üretmekle sorumludur. Eğer bir makine diğer bir hücrenin parçasını da işlemek zorunda kalırsa darboğaz makinesi olarak isimlendirilir. Benzer şekilde, eğer bir parçanın üretimi için kendi hücresindeki makineler yeterli gelmezse bu parça da darboğaz parçası olarak isimlendirilir. Bu tür makine ve parçalara istisnai elemanlar denir. Üretim akışlarına dayalı olarak tüm parçaların üretilirken hangi makinelere uğrayacakları, ikili verilerden oluşan bir parça-makine görünüm matrisiyle gösterilebilir. Bu matrisin satır ve sütunlarından biri parçaları, diğeri de makineleri temsil eder. Eğer bir parça bir makinede işlem görüyorsa, matriste o parça ve makinenin kesiştiği yerde “1” girdisi, işlem görmüyorsa “0” girdisi bulunur. Yakın yıllara kadar hep bu ikili verilerle elde edilen matrisler çözülmeye çalışılmış ve birçok hücre oluşturma algoritması geliştirilmiştir. İkili bir matriste kesinlik söz konusudur ve esneklik ortadan kalkmaktadır. Esnekliği sağlamak için bulanık kümeleme yöntemleri ve bulanık verilerden oluşan parça-makine görünüm matrisleri kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı hem ikili hem de bulanık hücre oluşturma yöntemlerinden en yaygın kullanılanlarını açıklamak, bir karşılaştırma olanağı sunmak ve bunların birlikte kullanılabilecekleri yöntemleri incelemektir. Bu amaçlar çalışılırken, bulanık verilerden oluşan parça makine görünüm matrisine “bağ enerji” (BE) yöntemi uygulanarak da hücrelerin oluşturulabileceği bulunmuştur.

Cellular manufacturing shops consist of more than one cells. Each cell has its own machines and responsibility to process one or more part families allocated to it. If a machine has to process a part which belongs to another cell, this machine is called a bottleneck machine. Similarly, if machines are not enough to produce a part in the same cell, this part is called a bottleneck part. Both kind of parts and machines are called exceptional elements. Based on production flows, it is possible to show all parts and their processing machines on the same binary part-machine incidence matrix. In this matrix, each column represents a part and each row represents a machine or vice versa. If a machine processes a part, the matrix element in the cross section of that corresponding machine and part is “1”, otherwise it is “0”. Until recent years, these kinds of binary matrixes have been tried to solve and many cell formation algorithms have been developed. There is a certainty and no flexibility in the binary matrix. To provide flexibility, fuzzy clustering methods and fuzzy part-machine incidence matrixes are used. The purposes of this thesis are to illustrate the widely used binary and fuzzy cell formation methods, to provide some comparisons between them and to examine some methods that can be used together. While the puposes were studied, it had been found that the cell formation would be possible by applying “bond energy” method to any fuzzy part-machine incidence matrix.