Diz osteoartrozunda izotonik ve izokinetik egzersiz uygulamasının karşılaştırılması

Abstract

Osteoartroz (oa) tedavisinde kullanılan geleneksel egzer siz programının (izometrik, izotonik) kas kuvveti ve dayanıklılıkta sağladığı artış ölçümlerin kalitatif olması nedeniyle objektif değerlendirilememektedir. İzotonik ve izokinetik egzersizlerin, diz fleksör ve ekstansör kaslarının kuvvet ve dayanıklılığı üzerine etkisini kantitatif olarak değerlendirmek ve her iki egzersiz tipinin birbirlerine karşı üstünlükleri olup olmadığını saptamak amacıyla bu çalışmayı planladık. Uludağ üniversitesi Tip Fakültesi Fiziksel Tip ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Polikliniği' ne diz ağrısı yakınması ile başvuran 21 olguya klinik, laboratuvar ve radyolojik incelemeye göre primer diz OA'u tanısı koyduk. Rastgele iki gruba ayırdığımız olgulardan i. gruba izotonik egzersiz (ev egzersizi), il. gruba izokinetik egzersiz (hastanede) programı uyguladık. Tüm olguların egzersiz öncesi ve sonrasında izokinetik dinamometre ile her iki diz fleksör ve ekstansör kaslarının maksimum kuvveti ve toplam iş verimi değerlerini ölçerek, her iki tip egzersizin bu grup kasların kuvvet ve dayanıklılığı üzerine etkisini inceledik. Her iki egzersiz tipinin diz konsantrik fleksör kuvvetini istatistiksel olarak anlamlı artırdığını saptadık. Konsantrik54 fleksör dayanıklılığı ise izotonik egzersizlerin istatistiki olarak anlamlı artırırken, izokinetik egzersizlerin aritmetiksel olarak artırdığını bulduk. îzotonik egzersizlerin konsantrik ekstansor kuvveti artırmadığını, dayanıklılığı aritmetiksel olarak artırdığını, izokinetik egzersizlerin ise hem kuvvet ve hem de dayanıklılığı aritmetiksel olarak artırdığını saptadık. Her iki egzersiz tipinin eksantrik fleksör ve ekstansor kaslarının kuvvet ve dayanıklılığı üzerine etkisi olmadığını gözledik. Her iki grupta ağrı (vas) ve eklem katılığı (dak.) parametrelerinde istatistiki olarak anlamlı düzelme saptadık. Bu sonuçlara göre OA'un tedavisinde hem izotonik hem izokinetik egzersizlerin yararlı olacağı kanısındayız. Her iki egzersiz tipinde gözlenen bu olumlu etkilerin kantitatif olarak değerlendirilmesinde izokinetik dinamometre kullanılmasının yararlı olacağı görüşündeyiz.