Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu açısından sermaye şirketlerinde kar dağıtımı

Abstract

Bu tez çalışmasında, Türk Ticaret Kanunu (TTK) ve Sermaye Piyasası Kanunu (SerPK) açısından sermaye şirketlerinde kâr dağıtımı işlemelerinin nasıl gerçekleştirildiği incelenmeye çalışılmıştır. Anonim ortaklıkların, kârı ortaklara yansıtma yükümlülüğünün yanında, aynı zamanda bu ortaklıklarda yer alan "sınırlı sorumluluk" ilkesinin bir gereği olarak, mal varlığının korunması tedbirlerine bağlı kalmak ve "oto finansman" dengesini kurma zorunluluğu vardır. Bu temel amaçlar doğrultusunda hazırlanan çalışmanın birinci bölümünde, sermaye şirketleri hakkında genel bilgiler ile ticari kâr - mali kâr kavramlarına açıklık getirilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde verginin hesap edilebilmesi için gerekli safi kâra nasıl ulaşılacağı incelenmiştir. Üçüncü bölümde kurum kazancının vergilendirilmesi üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümde vergi ve diğer yasal yükümlülüklerin kurum kazancından indirilmesi sonucu elde edilen kârın, TTK, SerPK ve diğer bağlayıcı karar ve yönetmelikler ışığında nasıl dağıtılacağı konusunda bilgiler verilmiştir. Beşinci bölümde ise muhasebe uygulamaları yapılmıştır. Çalışma sonucunda, Halka Açık Anonim Ortaklıklar (HAAO) ile diğer ortaklıkların yapmış olduğu faaliyetler sonucu elde ettikleri kurum kazancının tespitinde ve kârın ortaklara dağıtımında TTK, Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK), Vergi Usul Kanunu (VUK) ve SerPK açısından farklı yorumlar ve tanımlamalar yapılmıştır. Bu farklılıkların uygulamalarda bir takım güçlüklere ve tartışmalara sebebiyet verdiği kanaatine varılmıştır.

In this thesis, it was studied to determine how the profit distribution processes in capital establishments were performed with respect to Turkish Commerce Law (TTK) and Capital Market Law (SPK). In accordance with distribution profit to the share holders in share companies and also the principle "limited responsibility in there companies, there are some abligations such as to attach to the precautions for maintaining property and to forming "auotfinance." In the direction of achieving these goals, some general information about capital establishments (companies) were given and some terms such as commercial profit, monetary profit were explained in the first chapter. In the second chapter, it was studied how to reach net profit which is required to calculate the tax. In the third chapter, focus was on the taxation of establishment profit. In the fourth chapter, it was explained how the profit obtained from lowering the tax and other law obligations from establishment profit was distributed in the light of Turkish Commerce Law and Capital Market Law and other related decisions and regulations. In the fifth chapter, accounting applications were performed. At the end of the study, different interpretetions and descriptions were made in terms of Turkish Commerce Law, Establishment Tax Law, Tax Procedure Law (VUK) and Capital Market Law to determine establishment profit obtained from the activities of share Companies that are open to the public and to distribute the profit to the share holders. There differences were found to be causing some difficulties and discus sions in applications.