Annenin eğitim düzeyinin çocuğun cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıp yargılarının gelişimi üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırmada, annenin eğitim düzeyinin, çocukların cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıp yargılarının gelişimi üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, araştırmada, John E. Williams ve S. M. Benett'in geliştirip, Best ve arkadaşlarının (1977) son şekli verdikleri, Türkiye'de Şirvanlı-Özen (1992)'in Türkçe'ye uyarladığı, Cinsiyet Kalıp yargı Ölçeği (Sex Stereoteype Measure II) kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, Bursa il sınırları içinde bulunan resmi ve özel anaokulu, anasınıfı ve ilkokullara, 1996-1997 öğretim yılında devam eden, dört, altı ve sekiz yaş grubu çocukları oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemine, bu çocuklar arasından seçilen 270 çocuk alınmıştır. Çocukların annelerinin eğitim düzeyleri, ilkokul, ortaöğretim ve yükseköğretim ile sınırlıdır. Araştırma kapsamına alınan çocukların aileleri orta sosyo-ekonomik düzeydedir. Verilerin analizi iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada, çocukların cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargılarının gelişiminde, annenin eğitim düzeyi, çocukların yaşı ve cinsiyetlerinin etkisi araştırılmıştır. Daha sonraki aşamada ise, kadın ve erkek kalıp yargılarının tanınma derecelerinin, çocukların cinsiyetlerine göre değişip değişmediği ele alınmıştır. Verilerin çözümlenmesi varyans analizi ile yapılmış olup, anlamlı farklılıkların kaynağını bulmak için Tukey Testi uygulanmıştır. Bulgular tablolar halinde özetlenmiştir.