Belediyelerde stratejik planlamanın kamu hizmetlerine etkisi

Abstract

Değişimin hızla yaşandığı dünyada, bu değişime ayak uydurmakta zorlanan kamu kesimi daha etkin kamu hizmetleri sunmak amacıyla kendini yenileme ve gözden geçirme ihtiyacı içinde hissetmiştir. Kamu yönetimi reformu girişimlerinde değişime ve gelişmelere daha çabuk adapte olan özel sektör işletmeciliği genellikle kamu kesimi için esin kaynağı olmuştur. Devletin küçültülmesi, özelleştirmeler, bürokrasinin ve kırtasiyeciliğin azaltılması şeklinde süren değişim çabaları, artık bugün yerini yeni kamu işletmeciliği olarak bilinen anlayışa bırakmıştır. Bu anlayışın başarıyla uygulandığı Anglo-Amerikan ülkelerinin stratejik planlama ve buna bağlı performans esaslı bütçeleme teknikleri ülkemiz için de model alınmıştır. Türkiye'de kamu yönetimine stratejik plan ve performans esaslı bütçeleme 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile girmiştir. Bu kapsamda nüfusu 50.000'nin üzerindeki belediyelere de stratejik planlarını hazırlamak ve uygulamak zorunluluğu getirilmiştir. Tezin amacı, yasayla belediyelere getirilen stratejik plan hazırlama ve uygulama zorunluluğundaki, yasal gerekliliklerin neler olduğu, iyi bir stratejik planın nasıl olması gerektiği, uygulamada karşılaşılan yaygın eksiklikler, yanlışlıklar ve sorunları tespit etmek, nedenlerini araştırmak ve önerilerde bulunmak ve aynı zamanda kamu hizmetlerine nasıl yansıyacağını araştırmaktır. Birinci bölümde, öncelikle stratejik planlama, stratejik yönetim ve kamu hizmetlerine dair kavramlar açıklanmış ve bu kavramlar arsındaki bağ anlatılmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde ise, önce kamu yönetiminde belediyelerin yeri ve konumu anlatılmış, ardından belediyelerde stratejik planlamanın yeri, gerekliliği ve buna ilişkin mevzuat ve düzenlemelere yer verilmiştir. Son olarak da belediyelerde stratejik planlama sürecinin nasıl olması gerektiği anlatılmıştır. Üçüncü bölümde ise, Bursa Büyükşehir Belediyesi ve üç ilçe belediyesinin stratejik planları yasal mevzuat çerçevesinde karşılaştırmalı analize tabi tutulmuştur. Bu analiz, idealize edilen stratejik planlarla, uygulamaların ne derece örtüştüğünü araştırmak amacıyla yapılmış ve aynı zamanda tespit edilen hususlar değerlendirmeye tabi tutularak önerilerde bulunulmuştur.

In a rapidly changing world, public sector that has difficulty in keeping in step with this change feels a need for self-renewal and review in order to provide more efficient public services. Private sector that adapts to changes and developments more quickly has been an inspiration for public sector in term of public sector reform initiatives. Ongoing efforts for change such as scaling the state down, privatizations, minimizing bureucracy and officialdom, have given aside to the understanding of new public administration today. Strategic planning and related performance-oriented budgeting techniques utilized in Anglo-American countries using this understanding successfully has been taken as a role-model for our country too. Strategic planning and performance-oriented budgeting has entered into the public administration in Turkey through the Public Fiscal Administration and Controlling Law No. 5018. To this extent municipalities that exceed a population of 50.000 are obliged to prepare and realize a strategic plan. The purpose of the thesis is to point out what the legal necessities brought for municipalities by law in the obligation of preparation and realization of strategic plans are, how must a good strategic plan be, what common deficiencies, faults and problems are faced during realization, search for their causes, offer suggestions and at the same time explore how they will reflect on public services. In the first section, concepts regarding strategic planning, strategic management and public services are explained and correlation within these concepts are described. In the second section, after illustrating the position of municipalities in public administration, the place of and necessity for strategic planning in municipalities and related legislation and regulations are described. Lastly, how strategic planning process must be is explained. In the third section, strategic plans of Bursa Metropolitan Municipality and three city municipalities are comparatively analyzed in the framework of legal regulations. This analysis is made in order to seek to what extent the idealized strategic plans and realizations overlap and at the same time suggestions are made through an assessment of the points stated.