Dual fazlı çeliklerde ikinci faz martenzit morfolojisinin mekanik özelliklere etkisi

Abstract

Bu çalışmada düşük karbonlu(yaklaşık %0. 1 C) alaşımsız çelikler kullanılmıştır. Deneysel çalışmaların gerektirdiği ölçülerde hazırlanan numuneler üç farklı ısıl işleme tabii tutulmuştur. A grubu numuneler a+y (820°C) bölgesinde 1 saat tutulup suda su verilmiştir (Intercritical annealing). B grubu numuneler y (910°C) bölgesinde 45 dakika tutulup suda su verilmiştir. Daha sonra bu numuneler a+y (820°C) bölgesinde 1 saat tutulduktan sonra suda su verilmiştir (Intermediate quenching). C grubu numuneler ise y (910°C) bölgesinde 40 dakika bekletilerek fırında a+y (820°C) bölgesine soğutulup bu bölgede 40 dakika bekletilip suda su verilmiştir. (Step quenching), a+y bölgesinde su verme ile elde edilen A grubu numunelerde en yüksek çekme değerleri elde edilmiştir. Üç alaşım içinde en düşük süneklik ve kırılma tokluğu değerleri kademeli su verme ile elde edilen C grubu numunelerde gözlendi. Fiberli martenzit yapısına sahip B grubu numunelerde ise en yüksek süneklik ve kırılma tokluğu değerlerine ulaşıldı. En yüksek aşınma direnci ise B grubu alaşımlarda tespit edildi. Bu üç alaşım içerisinde optimum mekanik özellikler fiberli martenzit yapıdaki B grubu alaşımlarda gözlendi.

In this study, plain carbon (approximately 0,1C) steel specimens were used. In order to obtain different martensite morphologies; different heat treatment procedures were applied to experimental specimens. The group A specimens were held in the a+y (820°C) region for 1 hour and then, quenched in water (Intercritical annealing). The group B specimens were held in the y region (910°C) for 45 minutes and quenched in water subsequently. After that, these specimens were held in the a+y (820°C) region for 1 hour and then, quenched in water (Intermediate quenching). However, the group C specimens were held in the y (910°C) region for 40 minutes and then, quenched in water (Step quenching) in the Group A specimens which were obtained by quenching in the a+y region, maximum tensile values were determined. Between the three alloys, minimum ductility and fracture toughness values are observed in the Group C specimens. However, in the Group B specimens which have a fibrous martensitic structure, maximum ductility and fracture toughness values are observed. The maximum wear resistance is determined in the Group B alloys. In these three group alloys, optimum mechanical properties are observed in the Group B alloys which have a fibrous martensitic structure.