Böbrek nakli yapılan hastalarda femur başı osteonekrozunun incelenmesi

Abstract

Retrospektif olarak planladığımız çalışmamızda, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde Nisan 2008-Haziran 2013 tarihleri arasında yapılan böbrek nakilleri sonrası, semptomatik femur başı osteonekrozu (FBO) gelişen hastalarda risk faktörü oluşturabilecek etmenler araştırıldı. FBO sonrası total kalça protezi (TKP) yapılan hastaların klinik ve radyolojik bulguları değerlendirildi. Çalışmaya dahil edilme kriterlerine sahip 205 hastanın 32'sinde (%15,6) FBO geliştiği (Grup 1) görüldü. Bu hastalarla yaş, cinsiyet ve nakil sonrası takip süreleri açısından benzerlik gösteren, ama FBO olmayan 50 hasta ile kontrol grubu (Grup 2) oluşturuldu. Nakil öncesi diyaliz süreleri, diyaliz tipi, boyu, kilosu, verici tipleri karşılaştırıldığında, her iki grup arasında anlamlı bir farklılık saptanmadı. Nakil sonrası ilk 1 sene içindeki bakılan lomber ve femoral kemik yoğunluğu ve seri labortuvar ölçümlerinde (üre, kreatinin, kalsiyum, fosfor, ALP, PTH) de gruplar arası farklılık yoktu. Nakil sonrası 1.ay, 2.ay, 3.ay, 4.ay, 6.ay ve 12.aylarda kullanılan steroid dozları, immunsupresyon amacıyla siklosporin ya da takrolimus tercih edilmesi ve takip süresince geçirilen akut rejeksiyon dönemleri, gruplar arasında farklılık göstermedi. FBO gelişen 32 hastanın 11'ine (17 kalça) TKP uygulanmıştı. TKP sonrası ortalama takip süresi 25,81 ay (4 ay-61 ay) idi. On hastanın (16 kalça) Harris kalça skoru mükemmel olarak değerlendirildi. Hastaların hiçbirinde femoral ve asetabular komponentte gevşeme veya instabilite saptanmadı. Enfeksiyon, yara yeri problemi ya da dislokasyon gözlenmemekle birlikte 4 (%41,1) hastada (7 kalça), ektopik kemik oluşumu gösterildi. Böbrek nakilli hastalarda, steroid kullanımı sonrası FBO gelişimi açısından risk faktörü olşturabilecek herhangi bir parametre saptanmadı. Kalçalarda semptom oluştuktan sonra tanı alan bu olgulara ileri evrelerde uygulanan TKP, mükemmel sonuçları olan bir tedavi seçeneği olarak görüldü.

In our retrospectively planned study, we researched into the effects that may cause a risk factor in the patients who developed symptomatic femoral head osteonecrosis (FHO) in the wake of the kidney transplants performed between April 2008-June 2013 in Uludağ University, Medical Faculty. Following FHO, we evaluated the clinical and radiological findings of the patients who underwent a total hip replacement surgery (THR). 32 out of 205 (15,6%) patients with the criteria to be incorporated in the study (Group 1) were seen to have developed FHO. A control group (Group 2) was formed with 50 patients with no FHO but those who showed resemblance with these patients in question in terms of age, gender and the follow-up periods after the transplant surgery. No significant difference was determined between both of the groups when the durations of dialysis, the type of dialysis, height, weight and transmit types prior to the transplant were compared. There was no difference between the groups considering the lumbar and femoral bone density and serial laboratory measurements (urea, creatinine, calcium, phosphorus, ALP, PTH) examined within the first year after the transplant. It was determined that the steroid doses used in the 1st, 2nd, 3rd, 4th, 6th and 12th months after the transplant surgery, the preference of cyclosporine or tacrolimus to perform immunosuppression and the acute rejection periods undergone throughout the follow-up did not cause a risk factor in terms of FHO development. 11 out of 32 patients (17 hips) who developed FHO had undergone THR surgery. The average follow-up period in the wake of THR lasted 25,81 months (4 months-61 months). The Harris Hip Score of 10 patients (16 hips) was evaluated as perfectly well. None of the patients was determined to have had a softening/relaxation or instability in the femoral and acetabular components. Although no infection, wound site problem or dislocation was observed, 4 patients (41,1%) (7 hips) were suggested to have had ectopic bone formation. No parameter through which FHO development could be foreseen was determined after the use of steroid in the kidney transplant patients. The THR, which is performed in the advanced/severe stages of these cases diagnosed after the symptoms occur in the hips, is a treatment option with perfect results.