Klinik izole sendrom ve multiple skleroz hastalarında kognitif fonksiyon bozuklukların nörofizyolojik, nöropsikolojik testler ve nöroradyolojik olarak değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmaya Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Polikliniğinde Mc Donald's tanı kriterlerine göre 15 Klinik İzole Sendrom (KİS), 30 Multiple skleroz (MS) tanısı almış toplam 45 hasta(14 erkek, 31 kadın) alındı. MS'li olgular Relapsing Remiting (RRMS) ve Sekonder Progresif (SPMS) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Beck Depresyon Envanteri ile depresyon varlığı dışlandı. Tiroid fonksiyon testi ve vitamin B12 kan düzeyleri incelendi. Nörofizyoloji laboratuarında aynı oturumda Görsel Uyarılmış Potansiyel (VEP), Beyin Sapı Uyarılmış Potansiyel (BAEP), Olaya İlişkin Endojen Potansiyelleri (Görsel ve işitsel P300) yapıldı. Uzman Psikolog tarafından PASAT, vizüospasyal test, sözel hafıza testi, sembol sayı modalariteleri, Hayvan KAS testi, RAVEN, STROOP ve Benedict testi uygulandı. Tüm hastaların kranial MR görüntülemelerinde T1, T2 ve serebellar lezyon yükü, serebral ve korpus kallozum atrofisi, kontrast madde tutulum bilgileri değerlendirildi.Gruplar arasında VEP, BAEP, Görsel ve İşitsel P300 arasında farklılık saptanmadı. Nöropsikolojik testlerin gruplar arası karşılaştırmasında ise MMSE, PASAT, STROOP, Sembol sayı modalariteleri, RAVEN, FAMS, Benedict, Hayvan KAS toplam, sözel hafıza testlerinde anlamlı farklılık mevcuttu. Hastaların Kranial MR' larında 3. Ventrikül genişliği, Korpus kallosum indeksi ve alanı açısından gruplar arasında anlamlı farklılık saptandı. Optik nörit öyküsü olsun yada olmasın hastalığın erken dönemlerinde vizüospasyal işlevlerde bozukluk tespit edildi. RRMS hasta grubunda serebellar lezyon yükü ile STROOP ve sözel akıcılık test performansları ile anlamlı korelasyon bulundu. KİS hastalarında PASAT ve RAVEN testi ile işitsel P300 latansı arasında pozitif korelasyon saptanırken RRMS ve SPMS grubunda bu ilişki gösterilemedi.iiiNöropsikolojik testler hasta asemtomatik evrede iken kognitif fonksiyon bozukluğunun saptanmasında önemli yardımcı tanı yöntemlerindendir. Özellikle erken dönem MS hastalarının kognitif fonksiyon bozukluluğunun objektif olarak takibinde işitsel P300 kullanılabilir. Çalışmamızda MR daki nöroinflamasyon, nörodejenerasyon, atrofi ölçümleri ile uyarılmış potansiyel ve kognitif testler ilişkilendirilerek literatüre katkı sağlanmıştır.

A total number of 45 patients(14 male, 31 female) i.e., 15 wih Clinical Isolated Syndrome and 30 with Multiple Sclerosis according to diagnostic criteria of Mc Donalds in Uludag University School of Medicine Polyclinics were enrolled into this study. Depression was excluded in all patients, based on Becks Depression Questionnaire. Thyroid function tests and Vitamin B12 were evaluated in all patients. All patients were evaluated with Visual Evoked Potentials (VEP), Brainstem Evoked Potentials (BAEP) and Event related potentals with visual and auditory stimuli ( Visual and Auditory P300) in neurophysiology laboratory. A psyhcologist applied PASAT (Paced Auditory Serial Addetion Test), vizuospatial test, verbal memory, Symbol Digit ModalitiesTest, Animal KAS test, RAVEN (Ravens standart Progressive Matrices), STROOP (Stroop Colour Word interference test) and Benedict tests to all participants in the study. MRI was evaluated based on the T1,T2, cerebellar lesion load, atrophy in cerebellum and corpus callosum and contrast enhancement parameters.VEP;BAEP; visual and auditory P300 did not reveal any difference among patient groups and controls. There were significant differences for MMSE, PASAT, STROOP, Symbol digit modalities, FAMS, Benedict, animal KAS, verbal memory RAVEN. Width of 3rd ventricle, index of corpus callosum and area of corpus callosum revealed significant differences among patient groups. Visuospatial functions were deteriorated in early phases regardless of the exictence or absence of optic neuritis in patients history. Cerebellar lesion load was correlated with STROOP and verbal fluency test performances in RRMS patients. Also, PASAT and RAVEN were positivelyvcorrelated with auditory P300 latency in KİS patients , where as this was not shown in RRMS and SPMS groups.Neuropsychiatric tests are important additinoal procedures for diagnosis of cognitive deficiency in patients within asymptomatic stage. We consider that P300 could be valuable in objective tracking of the cognitive deficit of early stage MS patients.We put addition to the literature based on the correlations of neuroinflammation, neurodegeneration, atrophy measurements in MRI and cognitive function tests.