P. I. Çaykovski ve "Bir Rokoko Teması Üzerine Çeşitlemeler" adlı eserin incelenmesi

Abstract

Değerli besteci P.I. Çaykovski’nin “Bir Rokoko Teması Üzerine Çeşitlemeler” adlı eserini konu alan bu çalışma, bestecinin hayatını, eserin orijinali ile Wilhelm Fitzenhagen tarafından yapılan düzenlemenin karşılaştırmasını, eserin müzikal formu ve seslendirilmesine yönelik birtakım önerilerin sunulduğu bölümleri içermektedir. Eser, viyolonsel repertuvarının en önemli eserlerinden biri olmasına karşın, orijinal haliyle değil, W. Fitzenhagen’ın eserin orijinali üzerinde yaptığı birtakım değişiklikleri içeren haliyle tanınmaktadır. Eserin orijinaline değil de Fitzenhagen düzenlemesinin çalınmasına daha çok alışıldığından, konservatuvarlarda da düzenlenmiş hali öğretilmektedir. Orijinal fikirlere ilgi gösteren ve bestecinin öz fikrine sadık kalıp kişisel tercihiyle eserin orijinalini seslendiren viyolonsel sanatçılarına çok az rastlanmaktadır. Ünlü yorumcular dahil olmak üzere birçoğu eserin Fitzenhagen düzenlemesini seslendirmektedir. Bu çalışma eserin orijinal halinin ayrıntılı şekilde incelenip viyolonsel sanatçıları tarafından daha çok tanınmasını sağlamak ve seslendirilmesine yönelik çalışmalarda yararlı bir kaynak oluşturması amacıyla hazırlanmıştır. Hem besteci hem de eser konusunda daha önceden yapılmış araştırmaların yetersizliği de raporun hazırlanmasında göz önünde tutulan önemli sebeplerdendir. Diğer yandan raporun eğitim amaçlı kullanılarak viyolonsel eğitiminin zenginleştirilmesine katkıda bulunulacağı umulmaktadır. 18. yüzyıl saray müziği karakterinin romantik dönem müziği ile harmanlanmasından doğan bu değerli eser Çaykovski’nin eserleri arasında da önemli bir yere sahiptir. Gerek konser programlarında gerekse konservatuvarların lisans ve lisansüstü eğitim programlarında sıkça yer almaktadır.

This work which treats the piece of the great composer P. I. Tchaikovsky, called ‘Variation on a Rococo Theme’, contains the life of the composer P.I. Tchaikovsky, the comparison of the original copy and the arrangement made by Wilhelm Fitzenhagen, also the examining of its musical form and some suggestions about its performance were presented. Although it’s one of the most important piece of cello repertoire, it is known with the arrangement in which Fitzenhagen made some changes on its original, not with the true copy. This arrangement is more common than its original form; that’s why it is tought in conservatories. Cello players who are interested in playing pieces in their original form by sticking to the main idea of the composer, are hardly found. Many performers, including the famous ones, often played the Fitzenhagen version. This study has been prepared to procide its being well-known by cello players by deeply examining the true copy and to have satisfactory source for performing studies and skills. The insufficiency of the researches made before about both the composer and the piece is one of the reasons taken into consideration while preparing the report. On the other hand, it is hoped that this report will make a contribution to enrich the cello education. This valuable piece which results in gathering the character of 18th century courts music with the romantic era music, has also an important place among Tchaikovsky’s pieces. It takes place frequently not only in concert programs but also in the curriculum of undergraduate, graduate and doctorate programs of conservatories.