Köpeklerde deneysel olarak oluşturulan septik şokun sağaltımında Dobutamine, Flunixin, Meglumine, Methylprednisolone ve Enalapril'in etkileri

Abstract

Bu çalışmada deneysel olarak septik şok oluşturulan köpeklerde erken tanı kriterlerinin ortaya konması ve septik şokun başlangıcında farklı sağaltım kombinasyonları uygulanarak etkilerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada her iki cinsiyetten, farklı yaştan 30 melez köpek kullanıldı. Klinik ve hematolojik olarak kontrol edilen köpeklere intravenöz (i.v.) yolla 5x109 adet/kg’a E. coli verildi ve ortalama bir saatte septik şok oluşturuldu. Herbiri altışar köpek içeren 5 grup oluşturularak, I. gruba (kontrol grubu) yalnız antibiyotik ve sıvı sağaltımı uygulandı. II. gruba antibiyotik ve sıvı sağaltımı ile birlikte başlangıçta dobutamin (10 mcg/kg/dk, i.v.) verildi. II. Gruptaki sağaltım planına ilave olarak ta III. grupta metilprednisolon sodyum süksinat (şok anında 30 mg/kg, i.v.), IV. grupta flunixin meglumin (şok anı, 2. ve 12. saatlerde 1.5 mg/kg, i.v.) ve V. grupta enalapril (24. saatten itibaren 12 saatte bir 0.5 mg/kg, oral) kullanıldı. Tüm köpekler deneme öncesi, septik şok oluştuğunda, ilk sağaltımdan sonraki 1, 4, 12, 24, 36, 48, 72, 96 ve 120. saatlerde klinik, hematolojik ve biyokimyasal parametreler yönünden muayene edildi. Hematokrit ve hemoglobin değerlerinden plazma volümü hesaplandı. Septik şok anında yüksek ateş, kalp ve solunum frekansının artışı, kalp vurumlarmm ve periferal nabız kalitesinin zayıflaması, kapillar dolma zamanının uzaması, lökopeni, nötropeni, trombositopeni, plazma volümünde azalma ve hematokrit (p<0.001), hemoglobin (p<0.01), eritrosit, AST ve laktik asit düzeylerinin arttığı gözlendi (p<0.001). Farklı sağaltım kombinasyonları uygulandıktan sonra, değerlendirilen parametrelerin bir çoğunda gruplar arasında ve gruplar içi önemli farklılıkların yanında, özellikle kapillar dolma zamanının II. grupta 24. saatten itibaren (p<0.001),III. ve IV. gruplarda 1. saatten itibaren (p<0.001) normale döndüğü, I. grupta ise sürekli 2 saniyeden yüksek olduğu saptandı. Periferal nabız kalitesinin şok anında zayıflaması (p<0.001), hatta hissedilemeyecek duruma gelmesi hipotansiyonu gösterdi. Sağaltımın endikasyonu olarak tüm gruplarda periferal nabız kalitesi 1. saatten itibaren düzelirken, III. ve IV. gruplarda diğer gruplara göre 24. saatten itibaren istatistiki farklılıklar belirlendi. Şok anında azalan plazma volümü I. ve II, grupta 36. saatte, III. grupta 4. saatte, IV. grupta ise 1. saatte normale döndü. Beden sıcaklığı IV. grupta 1. saatten itibaren normal sınırlar içersindeydi (p<0.001). İştahın ortalama olarak III. ve IV. gruplarda diğer gruplara göre daha erken düzeldiği gözlendi. I. grupta üç köpek ölürken, diğer gruplarda hiç ölüm olmadı. Total lökosit sayısının Ill.grupta 12.ve 24.saatlerde diğer gruplara göre daha yüksek olduğu saptandı. Nötrofil oranı IV.grupta 4.saatte diğer gruplara göre daha düşük düzeydeydi. Trombositopeninin tüm gruplarda uzun süre devam ettiği belirlendi. Sonuç olarak, septik şok sağaltımında yalnız antibiyotik ve sıvı sağaltımının yeterli olmadığı, dobutaminin dolaşım fonksiyonları üzerinde olumlu etkileri görülürken, enalaprilin çalışmanın şartlarında belirgin bir yararı dikkati çekmedi. Metilprednisolonun I. grup haricinde diğer gruplara göre çok önemli bir üstünlüğü saptanamadı. Özellikle flunixin meglumin verilen grupta genel durumun daha iyi olması, ateşin daha erken kontrol altına alınması nedeni ile en iyi sonucun antibiyotik + sıvı + dobutamin + flunixin meglumin kombinasyonundan elde edildiği sonucuna varıldı.

In experimentally septic shock induced dogs, establishment of early diagnostic criteria and comparison of the affects of different treatment combinations at the beginning of the septic shock were aimed in this study. Thirty dogs of both sexes and different ages were used in the study. To clinically and hematologically controlled each dogs, 5x109 Escherichia coli bacteria/kg were given via intravenous route and approximately within one hour the septic shock was induced. Five groups each composed of 6 dogs were designed, and to I th group (control group) only antibiotic and fluid therapy was performed. To rest of the groups, along with antibiotic and fluid therapy, at the beginning dobutamin (10 mcg/kg/min, i.v.) was given. Additionally, methylprednisolone sodium succinate (in the shock phase 30 mg/kg, i.v.), flunixin meglumin (in the shock phase and 2 nd and 12 th hours of the shock 1.5 mg/kg, i.v.), and enalapril (after 24 th hour 0.5 mg/kg, Per oral in every 12 hours), were utilized to the III. rd, IV. th and V. th groups, respectively. All the dogs were examined regarding for clinical, hematological and biochemical parameters before and at the septic shock phase and also at the 1 st, 4 th. 12 th, 24 th, 36 th, 48 th, 72 nd, 96 th and 120 th hours after the application of first treatment. Plasma volume was calculated from hematocrit and hemoglobin values. During the septic shock high fever, increased heart and respiratory rates, weakned heart beat and peripheral pulse, prolonged capillary refilling time, leukopenia, neutropenia, thrombocytopenia, plasma volume decrease and increased hematocrit (p<0.001) hemoglobin (p<0.01) values, red blood cell counts, AST and lactic acid levels (p<0.001) were observed. 3After the application of different treatment combinations, along with significant differences in most of the evaluated parameters either among or within the groups, specifically, the capillary refilling time returned back to normal by the 24 th hour (p<0.001) in group II nd, and by the 1 st hour in groups III rd and IV th (p<0.001), yet in group I it was found longer than 2 seconds, continously. A weak, even undetectable peripheral pulsation quality in the shock state (p<0.001) reflected hypotension. As an indication of treatment, while peripheral pulsation quality recovered by the 1 st hour in all groups, by the 24 th hour statisticaly significant increase was observed in group III rd and IV th compare to the other groups. Decreased plasma volume in the shock phase returned to normal in group I st and II nd at 36 th hour, in group III rd at 4 th hour, and in group IV th at 1 st hour. The body temperature in group IV th was within the normal limits (p<0.001) as from the 1 st hour. Eating habits, averagely, recovered ealier in group III and IV compare to those of in the other groups. While three dogs died in group I, there was no deaths in the other groups. Total white blood cell counts in 12 th and 24 th hour were higher in the III group compare to those of in group III and IV. The neutrophil in group IV ratio, compare to other groups was lover at the 4 th hour. It was observed that thrombocytopenia persisted for a long time in all the groups. As a result it was concluded that in the treatment of the septic shock only antibiotic and fluid therapy is not sufficient, and, while positive effects of dobutamin was observed on circulatory functions, a similar result, within the limits of this study was not obtained with enalapril. No important effect of methylprednisolone in all but group I was observed since the general conditions of the animals were better and the fever was controlled earlier specifically in the flunixin meglumin given group, it was concluded that the best result was obtained with antibiotic + fluid + dobutamin and flunixin meglumin combination.