Sosyal bilgiler dersinde çağdaş bilginin ediniminin ve kullanımını etkileyen faktörlerin analizi

Abstract

Bu araştırma, ilköğretim programlarında yer alan Sosyal Bilgiler dersinde, bilgi çağının gereklerine uygun olarak çağdaş bilginin edinim şeklini analiz etmek ve bilginin edinimini etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, mevcut durumun değerlendirilmesi için tarama modeli ile gerçekleştirilmiş ve 2000 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Sosyal Bilgiler dersi 4., 5., 6. ve 7. sınıflarda yer aldığı için çalışma bu sınıflardaki öğrencilerle gerçekleştirilmiştir. Çalışma grupları random yolu ile seçilmiştir. Osmangazi, Nilüfer ve Yıldırım İlçelerinden her bir ilçeden ikişer tane olmak üzere toplam olarak Bursa ilinde bulunan 6 ilköğretim okuluyla çalışılmıştır. Veri toplama araçları olarak; Öğrenci Tutum-Davranış ve Eğitim Öğretim Yeterliliğine İlişkin Öğretmen Görüşleri Anketi, Çağdaş Bilgi Edinimini ve Kullanımı Testi, Çağdaş Bilgi Edinimini ve Kullanımı Tutum Testi, Davranış Belirleme Testi, Öğrenci Öz değerlendirme Anketi, Eğitim Öğretime İlişkin Öğretmen Görüşleri ölçeği, Öğretmenlerle ilgili Nitel Sorular ve Öğrenci Aileleri testi kullanılmıştır. Araştırmaya, 2004-2005 öğretim yılında adı geçen ilköğretim okullarında 4., 5., 6. ve 7. sınıflara devam eden 2000 öğrenci, 50 öğretmen ,162 öğrenci ailesi, okul yöneticileri okul-aile birliği başkanları ve üyeleri katılmıştır. Toplanan veriler SPSS 10 ile analize tabi tutulmuştur. Verilerin analizinde (1)Frekans Analizi, (2)Betimsel İstatistik, (3)Çapraz Tablolar (Madde içi), (4)Korelasyon Analizi, (5)Regresyon Analizi (6)Ki-Kare Testi (7) Faktör analizi, (8) Pearson Ki-Kare ve Fisher (kesin) Ki-Kare Testleri, (9) Kruskal Wallis Testi ve Mann-Whitney U Testi (10)Güvenirlik Analizi (11) Korelasyon Analizi, (12)Tek değişkenli varyans analizi (13)Bağımsız örneklemli T testi yapılmıştır. Nitel verilerin frekans analizleri yapılmıştır. Araştırma sonucunda, Sosyal Bilgiler dersinde çağdaş bilginin edinimi ve kullanımında; sosyo ekonomik statü, sınıf düzeyi, cinsiyet, öğrenme ortamı, aile, öğretmen ve okul yöneticileri değişkenlerine göre farklılaşmalar olduğu saptanmıştır.

The present study was conducted with the aim of analyzing the methods of and the factors affecting the acquisition of comtemporary knowledge in the social studies lessons in primary education programs according to the criteria required by the age of information. The research was done according to the survey model and with 2000 students. The data were collected from the students in the fourth, fifth, sixth and seventh grade classes which had social studies lessons. Among the six schools in Bursa city determined, two schools are in Osmangazi district, two are in Nilüfer and the other two are in Yıldırım. The data collection methods used were the student attitude-behaviour questionnaire, the questionnaire of teacher views on the sufficiency of education-teaching, the acquisition and usage level of the contemporary knowledge test, the acquisition and usage level of the contemporary knowledge attitude test, test for determining behaviour, the student self evaluation qustionairre, elicitation of the teachers' views on education-teaching, qualitative questions about the teachers and the measurement instrument to be applied to the families of students. The participants of the study were the 2000 students in the aforementioned schools who were attending fourth, fifth, sixth and seventh grades, 50 teachers, 162 student families, the administrators of the schools and the heads and members of the school-family cooperation committes. The data were analyzed with SPSS 10.0 version. The data anaysis was done with the following: (1) Frequency Analysis (2) Descriptive Statistics (3) Diagonal Tables (Within The İtems) (4) Correlation Analysis (5) Regression Analysis (6) Q-Square Test (7) The Factors Analysis (8) Pearson Q-Square And Fisher Q-Square (9) Kruskal Wallis Test And Mann Whitney U Test (10) The Reliability Analysis (11) The Correlation Analysis (12) One Way Variance Analysis (13) Independent Samples T-Test. Qualitative data were analyzed with frequency analysis. The results of the study showed that the factors such as socio-economic level, class level, sex, family, teacher and school administrators affecting the acquisition and usage of the contemporary knowledge in the social studies education. As a result, it has beeen determined that the factors such as socio-economic level, class level, sex, family, teacher and school administrators affecting the acquisition and usage of the contemporary knowledge in the social studies education.