İntrakranial beyin tümörlerinde radyoterapi sonrası rekürrens ile radyasyon nekrozu ayrımında BT-perfüzyonun yeri

Abstract

Beyin tümörü cerrahisi geçirmiş hastalarda radyoterapi sonrası gelişen rekürrensin, radyoterapiye sekonder doku hasarından ayırt edilmesi, etkin bir tedavi planlaması açısından oldukça önemlidir. Konvansiyonel bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans (MR) görüntüleme ile bu ayrımın yapılması bazı olgularda çok zor olmaktadır (1). Bu iki lezyonun tanılarının doğru konulması, özellikle hastanın tedavi protokolünün belirlenmesinde oldukça önemlidir (2). Bu çalışmada, radyasyon nekrozunun tümör rekürrensinden ayırt edilmesinde perfüzyon BT'nin (PBT) tanı değeri araştırıldı.Beyin tümörü nedeniyle cerrahi geçirmiş, daha sonrasında radyoterapi uygulanmış ve ardından yapılan kontrol MR görüntülemesinde yeni ya da progresif kontrastlanan lezyonu bulunan, 13 kadın 11 erkek hasta çalışma kapsamında incelendi. Olguların 14'ü glioblastoma multiforme (GBM) (%58), 5'i oligodendroglioma (ODG) (%21) , 4'ü akciğer kanseri metastazı (%17) ve 1'i renal hücreli kanser metastazıydı (%4). PBT görüntülerde lezyonların, nisbi serebral kan hacmi (nCBV), nisbi serebral kan akımı (nCBF), nisbi ortalama geçiş zamanı (nMTT) ve nisbi permeabilite (nPM) ölçümleri yapıldı. Olguların 8'i (%33) cerahi rezeksiyon ya da stereotaktik biyopsi ile histopatolojik tanı alırken, geri kalan 16 olguda (%67) onsekiz aylık süreçte klinik ve radyolojik izlem gerçekleştirildi.13 hastada radyasyon nekrozu, 11 hastada rekürren tümör belirlendi. Rekürren tümör ile radyasyon nekrozu grupları arasında, nCBV, nCBF ve nMTT parametreleri için anlamlı istatiksel fark bulunurken (p<0,001), nPM parametresinde anlamlı fark bulunmadı (p=0,093). Rekürren tümör grubunda, radyasyon nekrozu grubuna kıyasla nCBV ve nCBF ortalamaları daha yüksek, nMTT ortalaması ise daha düşüktü.Sonuç olarak, PBT, rekürren tümör-radyasyon nekrozu ayrımında çeşitli perfüzyon parametreleri baz alınarak yardımcı olabilir. Rekürrentümörler, radyasyon nekrozuna kıyasla daha yüksek nCBV ve nCBF, daha düşük nMTT değerleri gösterir. nPM değerleri ise anlamlı farklılık göstermemektedir.

Differentiation of recurrent brain tumors from radiation necrosis after radiation therapy in patients who had undergone brain tumor surgery is an important situation in planning the treatment. It may be difficult with conventional CT and MRI in some cases (1). Accurate diagnosis of these two lesions is critical for determining treatment protocol (2). In this study, discrimination of radiation necrosis from recurrent tumor with perfusion CT was evaluated.Our study included 13 female and 11 male patients, in whom control MR imaging showed new lesions or progressively enhancing lesions following surgery for brain tumors and radiation therapy after surgery. Fourteen patiens had glioblastome multiform (GBM) (58%), 5 had oligodendroglioma (%21) and 5 had metastasis (21%). Normalized cerebral blood volume (nCBV), normalized cerebral blood flow (nCBF), normalized mean transit time (nMTT) and normalized permeability (nPM) measurements of lesions are evaluated with perfusion CT. Eight patiens had hystopathological diagnosis with confirmation of surgical resection or stereotactic biopsy, where as remaining 16 (%67) patients were evaluated clinically and radiological follow up at the 18 month period.Thirteen patiens had radiation necrosis and 11 had recurrent tumor depending on perfusion CT parameters. There was statistically significiant difference on nCBV, nCBF and nMTT parameters between radiation necrosis and recurrent tumor groups (p<0,001), where as no significant difference was present PM on parameter (p=0,093). Mean nCBF and nCBV values were higher and nMTT values were lower in recurrent tumor group compared with radiation necrosis group.As a result, CT perfusion studies may help differentiation of radiation necrosis from recurrent tumor on basis of various perfusion parameters. Recurrent tumor group has higher nCBV and nCBF values and lower nMTT values compared to radiation necrosis group. nPM values showed no significiant difference.