Grek harfli Türkçe bir metin: Hekaye-i Şah İsmail ve Gülüzar Hanum (çevriyazılı metin, dil incelemesi, sözlük)

Abstract

Bu tez çalışmasında Grek harfleriyle Türkçe olarak 1909 da Atina da yazılmış Hekaye-i Şah İsmail ve Gülüzar Hanum adlı eser, Latin esaslı Türk alfabesine aktarılmış, dil incelemesi yapılmış, dönemin dilini ne ölçüde ortaya koyduğu yönünde genel yargılara varılması amaçlanmıştır. Ayrıca metnin yazıldığı Grek harflerinin Türkçenin ifade kabiliyetine uygunluğu etraflıca irdelenmiş, bu konuda yapılan çalışmalar özetlenmiştir. Grek harfli Türkçe yazım geleneğinin zirve noktasını teşkil eden Karamanlıcanın (Karamanlı Türkçesi) tarihi Türkiye Türkçesi açısından değeri ortaya konmuştur. Eser, yazıldığı dönem, hitap ettiği kitle ve içeriği açısından önemlidir. Dil incelemesi bağlamında araştırmacıya büyük veriler sunan metin, yoğun olarak kalıplaşmış Arap harfli Osmanlı Türkçesinin etkisinde görülür. Ancak özellikle içeriği ve hitap ettiği kitle göz önünde bulundurulduğunda halk ağzına ait ögeleri de bünyesinde barındırmaktadır. Bu bilgilere ek olarak hikâye, tarihi Türkiye Türkçesinin Arap harfli yazı sisteminin gizlediği pek çok özelliği ortaya koyması bakımından ayrı bir yere sahiptir. Hatta yalnız Türkçeyi yazıya dökmede eksikleri bulunduğu bilinen Arap alfabesinin değil günümüz Latin harflerinin bile gösterme yeterliliğine sahip olmadığı vurguyu büyük ölçüde sistemli bir şekilde işaretleyen metin, Türk dili çalışmalarında özel bir anlam kazanır.

In this thesis Hekaye-i Şah İsmail ve Gülüzar Hanum, which was pressed in Athens in 1909 as Greek script Turkish was transcribed to Latin script Turkish alphabet, was done language analysis, was aimed to reach a general conclusion about revealed how period s language. Also Greek script?s suitability of the ability to express to Turkish was detailed examined and studies on this subject were summarized. It was revealed importance in terms of historical Turkey Turkish that Karamanlidika, constituting the highest point of Greek script Turkish tradition. The text is very important in terms of writing period, audience and content. Text, offering a large data to researcher in language analysis, is heavily influenced by stereotype Arabic script Ottoman Turkish. But it also incorporates public dialect elements in view of its content and audience. In addition to all this, the text has a special place with regard to demonstrate the many peculiarities, hiding Arabic script. Even so the text, systematically marking accent, becomes important in Turkish language studies. This peculiarity is neither Arabic script nor Latin script. Greek script Turkish texts, Karamanlidika, historical Turkey Turkish, phonetics, orthography, transcription, morphology, syntax, vocabulary, dictionary