Geçici iskemik atak sonrası inme gelişme riski ve riskin belirlenmesinde c-reaktif protein ve fibrinojenin rolü

Abstract

İnme, mortalite ve morbiditenin önemli nedenlerinden biridir. İskemik inme için bir risk faktörü olan TİA (transient iskemik atak, TİA), inmeden korunma fırsatı sağlaması nedeniyle önemlidir. TİA sonrası inme gelişen hastaların önceden belirlenmesi amacıyla çeşitli skorlama sistemleri geliştirilmiş ve çeşitli belirteçlerin kullanımı denenmiştir. Çalışmamızda bu hastaların önceden belirlenmesi için C-reaktif protein (CRP) ve fibrinojenin kullanımı amaçlanmıştır.51 TİA hastanın dahil edildiği prospektif ve randomize çalışmada; hastalar TİA tanısını aldıktan sonra 1 yıl süreyle takip edilmiş, akut, subakut ve kronik dönemde bakılan CRP ve fibrinojen düzeyleri ile iskemik inme gelişimi arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. 1 yıllık takip süresinde 7 hastada iskemik inme gelişimi gözlenmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda akut dönemde bakılan artmış CRP ve fibrinojen düzeyleri ile iskemik inme gelişimi arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Bunun yanında; güçsüzlük yakınması ile başvuran, muayenede hemiparezi saptanan, özgeçmişinde kardiyovasküler hastalık öyküsü olan, ailesinde iskemik inme öyküsü bulunan ve akut dönem tedavilerinde konvansiyonel heparin kullanılan TİA hastalarında iskemik inme gelişiminin anlamlı olarak arttığı görülmüştür (p<0,05).Çalışmamızdan elde edilen bulgular ile TİA hastalarında akut dönemde bakılan CRP ve fibrinojen düzeylerindeki artmanın iskemik inme gelişimine işaret ettiği ve iskemik inme riski yüksek bu hastaların erken tanınabilmesi için CRP ve fibrinojenin birer belirteç olarak kullanılabileceği görüşüne varılmıştır.

Stroke is one of the most important causes of mortality and morbidity. Transient ischemic attack (TIA), a risc factor of stroke, is important because it provides an opportunity to prevent a stroke. The use of some score systems and biomarkers have been tested in order to determine the patients who have stroke after TIA in advance. The aim of this study is to test the use of C-reactive protein (CRP) and fibrinogene to determine these patients in advance.In this prospective, randomised trial 51 patients were followed up for one year after the diagnosis of TIA to show the relationship between CRP and fibrinogene levels during acute, subacute, chronic periods and ischemic stroke occurence. Ischemic stroke occured in 7 patients within 1 year. The study revealed a significative relationship between ischemic stroke occurence and elevated CRP and fibrinogene levels during acute period of TIA (p<0,05). Beside these findings, it was revealed that ischemic stroke significantly increased in patients who were admitted with the complaint of weakness, who had hemiparesis on neurological examination, who had a medical history of cardiovascular disease, who had a family history of ischemic stroke and who had conventional heparin treatment during acute period (p<0,05).