Okuldan işe geçiş: Türkiye’de eğitimden ayrılan gençlerin işgücü piyasası ile bütünleşmesi

Abstract

Türkiye’de okuldan ayrılan gençlerin işgücü piyasasındaki konumları, temel olarak eğitim sistemi ve işgücü piyasasındaki kurumsal düzenlemeler tarafından etkilenmektedir. Bu etki özellikle, gençlerin okuldan işe geçiş aşamasında belirginleşmektedir. Yüksek genç işsizliği oranları, eğitime dayalı uyumsuz eşleşmeler, ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin sayısının fazla olması ve kamu istihdam hizmetlerinin gençlere yeterli istihdam fırsatları yaratamaması gibi sorun alanları, Türkiye genç işgücü piyasasının temel özelliklerini yansıtmaktadır. Bu çalışma, Türkiye’de okuldan ayrılan gençlerin işgücü piyasası ile bütünleşme sürecini ve bu sürecin çıktılarını araştırmayı amaçlamaktadır. Bu amaçtan hareketle, TÜİK 2016 Gençlerin İşgücü Piyasasına Geçişi Anketi veri setinden yararlanarak, işgücü piyasasında 15-24 yaş grubundaki gençlerin ilk işe geçiş süresi, ilk işte kalış süresi ve ilk işin sürekliliği analiz edilmeye çalışılmıştır. Sıralı logit ve logit model tahmin sonuçlarına göre, eğitim düzeyindeki artışın ilk işe geçişleri hızlandırdığı ancak ilk işte kalış süresini kısalttığı tespit edilmiştir. Öte yandan, eğitim sırasında çalışma deneyiminin, hem ilk işe geçiş hızı hem de ilk işte kalış süresi bakımından, eğitim düzeyine göre gençlere daha fazla avantaj sağladığı bulgusuna ulaşılmıştır. Araştırmanın diğer bir sonucu olarak, kadınların ve çalışma deneyimine sahip olan gençlerin geçici işlerde çalışma eğilimin daha fazla olduğu ortaya çıkmıştır. Okuldan işe geçişin önemli bir dönemi olan ilk iş arama süresi bakımından en dezavantajlı konumdaki gençlerin, 20-24 yaş grubundakiler, 20-24 yaş grubundaki genç kadınlar, eğitim düzeyi düşük olanlar ve eğitim sırasında çalışma deneyimine sahip olmayanlar şeklinde belirlenmiştir.

Young school leavers has mainly effected by educational system and labour market institutions in Turkish labour market. The institutional influence can also be seen on irregular nature of school-to-work transitions in Turkey. The youth labour market are characterised by high youth unemployment ratio, extensive educational mismatches, great share of NEETs and the low capacity of public employment services on creating jobs for young people. This study aims to analyse the integration of young school leavers into Turkish labour market and try to determine the labour market outcomes. For this purpose, an empirical analysis has carried out to estimate the determinants of first job search time, first job duration and first job quality between the age group 15-24 by using TURKSTAT 2016 Transition of Youth into Labour Market Survey data set. According to the ordered logit model results, educational level has a positive effect on first job search time, on the other hand, it has an unfavourable impact on job stability by reducing first job duration. Having a work experience during education provides more advantage to young people for finding their first job faster and prolong the first job duration than having an educational credential. Logit model results indicate that young women and those who have work experince during education are more likely to work in temporary jobs. The most disadvantage young people in terms of first job search time, which is known as the vital period of school-to-work transition are, age group of 20-24, young women between the age 20-24, low educated young people and the ones who have not work experience during education.