4-6 yaş çocuklarında prefrontal loba bağlı bellek gelişimi

Abstract

Bu araştırmada okulöncesi dönem olarak tanımlanan 4-6 yaş grubu kız ve erkek çocuklarda prefrontal alan işlevi olarak kabul edilen çalışma belleği işlevlerinin yaşa bağlı gelişimi çalışılmıştır. Örneklem grubu hepsi normal çocuk olan 4-6 yaşlarında («=64) kız ve erkek denekten oluşmaktadır. Literatürde prefrontal alan bellek işlevlerini ölçmeye yönelik olarak kullanılan deneysel üç test bu çalışma için yeniden uyarlanmıştır. Bu testler Zamanda Sıralama ve Tanıma Testi (basit çizimler formu), Gecikmeli Yanıt Testi ve Gecikmeli Değişim testidir. Bunun yam sıra klinik kullanım için geliştirilmiş olan Çocuklar îçin Kategori Testi genel frontal yönetici işlevleri ölçmek amacıyla tüm yaş gruplarına uygulanmıştır. Genel olarak bulgular; mekansal gecikmeli yanıt testi hariç, 4-6 yaş grubundaki çocukların belirlenen çalışma belleği testlerinde eşit performans gösterdiklerini ortaya koymaktadır. Mekansal gecikmeli yanıt testinde bekleme zamanı ve yaş ve yaş x zaman ortak etkisi gözlenmiştir. Bekleme zamanı arttıkça performansta düşüş gözlenmektedir. Mekansal gecikmeli yanıt testinde farklı zaman aralıklarında farklı yaş grubunun performansları düzenli bir seyir göstermemiştir. Daha uzun zaman aralıklarında 6 yaşm en iyi performansı gösterdikleri ve 4 yaş ve 5 yaşın performansın birbirine yaklaştığı bulunmuştur. Prefrontal alana bağlı üç bellek testinde 4-6 yaş grubunda farklı bir gelişimin gözlenmesi, prefrontal korteksin çocukluk döneminde farklı işlevler yüklenen alanlarının ve onların bağlantılarının farklı gelişimsel seyir izlediği düşüncesini desteklemektedir. Tüm bu sayıltıların test edilebilmesi için daha geniş örneklemler ve yaş grupları ile davranışsal ve işlevsel görüntüleme yöntemleri kullanılarak çalışmalar yapılması uygun olacaktır.

Thesis In this study, we aimed to investigate the developmental course of a well known prefrontal area process: working memory in preschool children. The group of interest was between 4-6 year old boys and girls(n=64). Three tests that were used by many investigators to assess prefrontal memory processes were modified for the study. These tests were; recency judgement and recognition test, spatial delayed reponse and delayed alternation test. Also, Children's Category Test-I was administered for assessment of executive functioning. The results indicated that: except spatial delayed response test, 4- 6 year olds showed an equal pattern of performance on working memory tests. In spatial delayed response test, time and age main effects and time x age interaction effect were found. The performance declined as the delay time increased. Although there was a time x age interaction effect, there was no steady performance trend in different delay intervals for all age groups. For longer delay intervals, 6 year olds showed the best performance and 4 and 5 year olds performances were comparable for the longer delay times. The results indicated that, there was a difference in terms of the developing times of different areas in the same cortex (prefrontal cortex). For further investigation larger sample size with broader age ranges and the application of neuroimaging and ERP procedures are recommended.