Bazı hibrit kestane anaçları ile önemli çeşitlerimizin anaç-kalem uyuşmaları üzerine anatomik araştırmalar

Abstract

Bu çalışma 1995 -1998 Yıllan arasında Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü ile Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü'nün arazi ve laboratuarlarında, Kestane Mürekkep Hastalığı {Phytophthora cambivoraym dayanıklı Maraval CA 74 ve Marıgoule CA 15 (C. sativa x C. crenata ) anaçlarının önemli kestane çeşitlerimizden 51101 Osmanoğlu, 51111 Sarıaşlama, 521 12 Vakit kestanesi ve 61316 Dursun kestanesi (C. sativa Mili.) çeşitleriyle aşı uyuşma durumlarım tesbit etmek amacıyla yapılmıştır. Denemeye alman aşı kombinasyonlarının aşı yerlerinde aşılamadan 2, 6, 12 ve 16 ay sonra yapılan mikroskobik ve makroskobik incelemelerinde, aşı yerlerinin anatomik yapısı, aşı sürgünlerinin gelişimi ile kalem ve anaçta nişasta birikim durumları incelenmiştir. Aşı yerlerindeki anatomik yapı özellikleri incelendiğinde, 6 ay sonraki örneklerde yeni kambiyum, ksilem ve floem dokularının oluştuğu, ancak aşı elemanlarının bu dokuları arasındaki devamlılığın 12 ay sonraki örneklerde tamamlanmış olduğu tesbit edilmiştir. Aşı gözlerinden genellikle kuvvetli bir aşı sürgünü gelişmesi olmuştur. Aşılamadan 16 ay sonraki örneklerin aşı kaynaşma yerlerinde kambiyum, floem ve ksilem dokularının devamlı ve iyi bir şekilde oluştuğu, anaç ve kalem dokularının IKI eriyiği ile boyandıklarında aralarında renk yönünden bir farklılığın meydana gelmediği gözlenmiştir. Yapılan inceleme ve gözlemler sonucunda denemeye alınan hibrit kestane anaçları ile yerli kültür çeşitlerimiz arasında iyi bir aşı uyuşmasının olduğu kanısına varılmıştır.

This study was carried out in research plots and laboratories of the Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Uludağ University and Yalova Atatürk Central Horticultural Research Institute in order to determine the degree of graft compatibility of 51101 Osmanoğlu, 51111 Sanaşlama, 52112 Vakit K. and 61316 Dursun K. chestnut cultivars (C. sativa Mill.) with Maraval CA 74 and Mangoule CA 15 (C. sativa x C. crenata) hybrid rootstocks between 1995 and 1998. The microscobic and macroscobic examinations on the anatomical structure of graft union, shoot growth and starch accumulation on the scions and stocks and at the graft union were investigated 2, 6,12 and 16 months after budding m all scion / stock graft combinations. When some properties of the anatomical structure of the graft unions were taken into consideration, the following statements could be made: New cambium, xylem and phloem tissues were already formed 6 months after budding, however, vascular continuity was determined 12 months after budding. The continuity of cambium, xylem and phloem tissues were well formed at the graft union and generally shoot growth was vigorous 16 months after budding. Following staining of stock and scion tissues with IKI there were not any colour differentation between stocks and scions. According to the results obtained from anatomical examination of the graft unions, it was suggested that chestnut cultivars to be well graft compatible with hybrid chestnut rootstocks.