Endometriozisli hastalarda endometrial fas protein ekspresyonu

Abstract

Fas (CD45/APO-1), 48 dalton ağırlığında tümör nekrozis faktör (TNF) ailesine ait tip 1 transmembran hücre yüzey proteinidir ve ligandı (FasL) ile birlikte apoptozisi tetikleyici moleküller olarak tarif edilmiştir. Endometriozisin oluşum basamaklarında yer aldığı düşünülen mekanizmalardan biri de apoptozisdir. Bu çalışmadaki amaç apoptozisin ana yollarından birinin üyesi ve apoptozisi tetikleyici bir molekül olan Fas'ın endometriozisi olan hasta grubu ile başka endometriyal bir patolojisi olmayan bireylerdeki ekspresyonlarını kıyaslayarak endometriozis patofizyolojisinde Fas proteininin olası rolünü ortaya koymaktır.Bu çalışmaya, Nisan 2006 ile Mayıs 2009 tarihleri arasında Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum polikliniğine pelvik ağrı ve/veya infertilite şikayetleri ile başvurup endometriozis tanısı alan 30 hasta ile benign jinekolojik nedenlerle laparoskopi veya laparatomi yapılan ve histopatolojik olarak endometriozis ve/veya endometrioma tanısı almayan 30 kontrol hasta dahil edilmiştir. Tüm hastalardan, menstrual sikluslarının 24 ile 28. günleri arasında pipelle yöntemiyle örnekleme yapılmıştır. Yapılan endometriyal örneklemelerinde immünohistokimyasal olarak fas protein ekspresyonu araştırılmıştır. Fas protein boyanma şiddeti, boyanma yoğunluğu incelenmiştir. Ayrıca fas proteinin boyanma şiddeti ve yoğunluğu, her olgu preparatında 5 farklı alanda yüzde cinsinden sayısal olarak hesaplanmıştır. Bu 5 alanın ortalama değeri o olgu için ortalama HSCORE değeri olarak kullanılarak hasta ve kontrol grubu karşılaştırılmıştır. Grupların demografik özellikleri, başvuru şikayetleri, fas protein ekspresyonunun boyanma özellikleri arasındaki farklılıklar karşılaştırılmıştır.Ortalama yaş, endometriozisli hasta grubunda kontrol grubuna göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p <0.05). İnfertilite şikayeti, hasta grubunda kontrol grubuna göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur, sırasıyla %53.3 ve %26.6. Bu bulgular istatistiksel olarak anlamlıdır (p=0.04).Endometriozisli hasta grubu ile kontrol grubu arasında, boyanma şiddeti, boyanma yüzdesi ve H skorlaması açısından istatistiksel olarak anlamlı derecede farklı bulunmuştur (p<0.001). Endometriozisli hasta grubunda, H skoru ile gravida arasında ters yönlü doğrusal bir ilişki mevcuttur (p=0.031, r= -0.509). Benzer şekilde endometriozisli hasta grubunda, H skoru ile yaş arasında istatistiksel açıdan anlamlı ve ters orantılı bir ilişki bulunmuştur (p=0.018, r= - 0.429).Sonuç olarak yapmış olduğumuz bu çalışma ile bir apoptozis regulatör proteini olan Fas'ın, hastalığı olmayan bireylere göre endometriozisli hastaların uterin endometriyumlarındaki ekspresyonunun azaldığını ve bunun da hastalığın patofizyolojisinde etkin olabileceğini göstermektedir. Yakın zamanda yapılan çalışmalarla birlikte değerlendirildiğinde, bu araştırmanın sonuçları da endometriozis patogenezinde Fas proteininin önemli bir rolü olabileceğini işaret etmektedir.

Fas (CD45/APO-1) is a 48 dalton weighted transmembrane cell surface protein that belongs to tumor necrosis factor (TNF) family, and it is described as a molecule that triggers apoptosis with its ligand FasL. Apoptosis is one of the pathophysiologic mechanisms that is thought to have a role in development of endometriosis. The aim of this study is to introduce possible role of Fas protein in pathophysiology of endometriosis by comparing endometrial ekspression of Fas protein, which is a member of a major apoptotic pathway, between the patients having endometriosis and individuals that do not have any endometrial disease.This study was conducted in outpatient clinic of Obstetrics and Gynecology Department of Uludağ University Faculty of Medicine between April 2006 and May 2009. Thirty patients who admitted with pelvic pain and/or infertility and were diagnosed with endometriosis after laporoscopic or open surgery, constituted the study group. Control group was constructed from 30 patients who were operated for benign gynecological diseases and were not having any signs of endometriosis which was demonstrated during surgery. Endometrial sampling with pipelle method was done to all subjects between 24th and 28th days of menstrual period. Specimens were prepared for immunohistochemical examination for Fas protein. Staining density and staining intensity of Fas protein were investigated. Meanwhile, this work was conducted with quantitative measuring in percentages by investigating 5 different areas in each specimen. Mean value of 5 different areas were used to form Hscore of the case to make quantitative comparison of the groups. Differences in descriptive variables, complaints at the outpatient clinic, expression of the Fas protein between the groups were compared.Mean age is found significantly higher in study group compared to control group (p <0.05). Presence of infertility was detected to be significantly higher in study group when compared with the control group, 53.3% and 26.6%, respectively. It is demonstrated that staining density and staining intensity, as well as H scoring between the two groups are found significantly different from each other (p<0.001). There was a negative linear correlation between H score and gravidity in the study group, and this relation was statistically significant (p=0.031, r= -0.509). Similarly, the relation between H score and age was statistically significant and negative linear in character (p=0.018, r= - 0.429).In conclusion, we have demonstrated that, expression of fas protein on cellular surface of human endometrium is downregulated in patients with endometriosis compared to healthy endometrium. This may be a cause of decline or dysregulation in apoptotic pathways, which is thought to be responsible from endometriosis. Together with the recent studies, it could be thought that dysregulation in the fas protein could have a role in development of endometriosis.