Bosna Hersek’te Nakşbendî tarikatı

Abstract

İslam’ın Bosna Hersek’e tasavvuf yoluyla girdiği ve sufiler tarafından yayıldığı bilinmektedir. Osmanlı toplumunun din anlayışının merkezinde yer alan tasavvufun, Bosna halkının hayatına etkileri gönümüze kadar sürmüştür. Bosna’da yaygınlık kazanan tarikatların başında şüphesiz Nakşbendî tarikatı bulunmaktadır. Gaziler Tekkesi, İskender Paşa Tekkesi, Yediler Tekkesi, Mlin (Değirmen) Tekkesi, Ali Paşa Nakşbendî Tekkesi, Koskî Mehmet Paşa Hankahı, Foynica Tekkesi, Vukeljiçi Tekkesi, Oglavak Tekkesi, Seonica Tekkesi, Visoko Tekkesi, Meytaş Tekkesi ve Mesudiye Tekkesi Bosna Hersek’te Nakşbendî tarikatına ait yalnızca birkaç tanesidir. Bu tekkeler tasavvufi açısından olduğu kadar sanat tarihi yönüyle de önemi haiz mekânlar olup dini kimlikleri yanında fikri ve edebî yönleri güçlü isimlerin yetişmesinde de mühim rol oynamıştır. Bunlardan bazıları Şeyh Hüseyin Zukiç, Şeyh Abdurrahman Sırrî, Şeyh Meylî Baba, Şeyh Hüsnü Numanagiç, Abdulvehhab İlhâmî ve Mehmed Sami Şerbiç’tir.

It is known that Islam has entered Bosnia-Herzegovina through the way of Sufism and spread there by Sufis. Sufism, which was in the center of Ottoman perception of religion, has been influential on the life of Bosnian people until today. Undoubtedly, Naqshbandi Tariqa is the leading tariqa among Sufi religious orders that have existed in Bosnia. Tekkes such as Gaziler Tekke, İskender Paşa Tekke, Yediler Tekke, Mlin (Mill) Tekke, Ali Paşa Naqshbandi Tekke, Koski Mehmet Paşa Hankah, Foynica Tekke, Vukeljiçi Tekke, Oglavak Tekke, Seonica Tekke, Visoko Tekke, Meytaş Tekke and Mesudiye Tekke are significant examples that belong to Naqshbandi Tariqa. These tekkes are not only important in terms of sufism but also they are of great importance for their role in training people whose intellectual and literary aspects are strong. Some of those characters are Hüseyin Zukiç, Şeyh Abdurrahman Sırrî, Şeyh Meylî Baba, Şeyh Hüsnü Numanagiç, Abdulvehhab İlhâmî ve Mehmed Sami Şerbiç.