Aktopraklık Höyük İlk Kalkolitik Çağ-Dal örgü mimari tabakası çanak çömleği

Abstract

Aktopraklık Höyük Kuzeybatı Anadolu'da yaklaşık M.Ö 7. binyılın ortalarından M.Ö 6. binyılın ortalarına kadar olan sürecin tüm öğeleriyle kesintisiz olarak izlenebildiği bir yerleşimdir. Tez çalışmamızda Aktopraklık'ın dal örgü mimari tabakasına ait çanak çömlek malzemesinin malzeme-teknik ve tipolojik olarak tasnifi ve tanımlaması gerçekleştirilmiştir. Detaylı olarak incelenen çanak çömlek malzemesi ile Kuzeybatı Anadolu, Göller Bölgesi, Batı Anadolu ve Trakya'dan çağdaş yerleşimlerin çanak çömlek toplulukları karşılaştırılmıştır. Yaklaşık olarak M.Ö 5800-5500 yılları arasına tarihlenen dal örgü mimari tabakası çanak çömleğinin malzeme ve biçim özelliklerinin hem bölge içinde hem de yakın bölgelerdeki yerleşimlerle karşılaştırılarak bölgeler arasındaki benzerlik ve farklılıkların belirlenmesine çalışılmıştır. Yaklaşık bin yıllık uzun bir süreci yansıtan Aktopraklık yerleşiminde yaklaşık M.Ö 6000-5800 yılları arasında görülen kerpiçten dörtgen yapılardan sonra yaklaşık M.Ö 5800-5500 yılları arasında yapı tekniği oldukça farklı olan dal örgü yapılar görülmektedir. Yine dal örgü mimari tabakasında bir önceki tabaka çanak çömleğinin karakteristik mal grubu olan impressolu malların tamamen ortadan kalktığı görülmektedir. Hem yapı geleneği hem de çanak çömlek topluluğu üzerinde görülen bu değişim tez çalışmamız kapsamında değerlendirilmeye çalışılmıştır.

In Northwest Anatolia, Aktopraklık Mound is one of the settlements that the process can be continuously monitored from 7th to 6th millenium BC with all its elements. In this thesis study, Aktopraklık Mound wattle and daub layer 's pottery assemblages is classified and described in occardence with its material-technique and typological characteristic. After detailed examination of the pottery assemblage, comparison had been made with other contemporary settlements' pottery assemblages, in Northwest Anatolia, West Anatolia, Lakes District and Thrace. Wattle and Daub layer in Aktorapklık can approximately dated around 5800-5500 BC, and with comparison this layer's pottery assemblage with in the region and neighbouring ones, we tried to identify similarities and diversities. At Aktopraklık, which cultural elements of all of the periods can be monitored for a thousand years, in 6000-5800 BC quadrangular mudbrick buildings had existed and in this layer pottery with impresso decoration is characterictic. But around 5800-5500 BC building technique is totally changes and wattle and daub structures set into motion and pottery with impresso decoration disappear. In the scope of our thesis study, the changes seen both in building tradition and pottery assemblages are tried to assess.