Sığırlarda plexus ischiadicusun oluşumu ve rami ventralesdeki sinir demetlerinin dağılımı ve yerleşimi

Abstract

Bu araştırmada 20 Erkek ve 20 Dişi Sığır’ın (Bos taurus’un) rami ventrales’i ile birlikte plexus ischiadicus'u ve çıkardığı sinirlerin ilk kısımları çalışma materyali olarak kullanılmıştır. Hayvanlardan çıkartılan sinirler formaldehitte fikse edildikten sonra belirli yerlerinden (daha önce tesbit edilen) 0,2— 0,5 cm kalınlığında enine sinir kesitleri alınıp, kesit inceleme yüzeyleri sürme şeklinde çini mürekkebi ile boyandıktan sonra üstten aydınlatma ile 0,S6 x 2 x 10 büyütmede veya 2x4 x 10 büyütmede steriomikroskopta incelendi. Ayrıca ince sinir disek-siyonları ve 15-17 jı’luk kesitler mikrotomda alınıp boyandıktan sonra incelendi. Araştırma sonuçlarını şu şekilde özetlemek mümkündür s 1- Plexus ischiadicus oluşumuna esas Lj, Sj, S, katılmakla beraber, 20 erkek hayvandan ikisinde Lg’in, yedi hayvanda S^’ün plexus’e katkısı ve 20 dişi hayvandan dört’ünde L^in, beş hayvanda Sj’ün plexus ischiadicus oluşumuna katkısı bulunmaktadır. 2- Plexus ischıadicus’u şekillendiren rami ventrales’den en uzun olanı Lolup, uzunluğu 10 cm.'(± 0,7 cm)Tdir. Daha kısa olan S| , uzunluğu 6 cm (± 0,5 cm) ve S-2 uzunluğu 4,7 (± 0,4 cm)’dir. Bu uzunluk değişiminin nedeni hayvan büyüklüğü ve rami ventrales’in çıkış yeri ile plexus şekillendiği yer arasındaki uzaklıktan kaynaklanmaktadır. 3- Plexus ischiadicus’un yapısında bulunan tüm sinir demetleri perineurium adı verilen bir bağ dokusu kılıfıyla sarılmaktadır. Sinir demetlerinde ve demetler etrafında belli bir miktarda yağ dokusu bulunmaktadır. Plexus gövdesinde bu yağ dokusu miktarı daha az olmakla beraber rami ventrales’te ve plexus’ten ayrılan sinirlerde daha fazla miktarda bulunmaktadır. Plexus gövdesinde birim alana düşen sinir demeti sayısı daha fazladır. Rami ventrales’de, plexus gövdesinde ve pler.us’ten ayrılan sinirler etrafında epineurium adı verilen kalın bir bağ dokusu kılıfı çevrelemektedir. Hem perineurium hemde epineurium’da sinir’e mahsus kan ve lenf damarları bulunmaktadır. Böylece perineurium ve epineurium sinirde beslenmeye yardımcı olduğu gibi adipoz doku ile birlikte sinir demetlerine destek ve koruyuculuk * ta sağlamaktadır. 4- Plexus ischiadicus’un cranial tarafı daha kalın, yuvarlak ve geniştir. Caudal tarafı ise daha ince, sivri ve dardır. Bunun sebebi cranial ve lateral1 inde de daha büyük ve daha fazla sayıda sinir demeti bulundurması, caudal ve medial tarafta daha küçük ve daha az sayıda sinir demeti içermesindendir. Bu cranial ve lateral ’ deki daha büyük sinir demetlerinde n. fibuılaris communis ve n. tibialis oluşmaktadır. Caudomedial’daki daha küçük olan sinir demetlerinden rami musculares şekillenmektedir. 5- Plexus ischiadicus şekillenirken araştırmada kullandığım 40 hayvandan 38'inde Lile S; rami ventrales önce bağ ve yağ do-kusal bir bağlantı kurulur ve daha sonra sinir demetleri birbirlerine yaklaşmaktadır. Yani plexus oluşumu bu iki rami ventrales’in birleşmesi (L&+ S j birleşmesi) baslar. Yaklaşık bir santimetre distal'de rami ventrales’in katılmasıyla tamamlanır. Sadece iki hayvanda bu durum gözlenememiştir. Rami ventrales birbirlerine yaklaşırken sinir demetleri ağızlaşarak birleşmeyip demetler yanyana gelmektedir. S- Plexus’ten ayrılan sinirler, ayrıldıktan sonra birtakım kıvrımlar yaparlar ve kapalı açılar yaparak plexus’ten ayrılırlar. Bu sayede derideki çekme ve kas kontraksiyonlarında sinirin daha az etkilenmeleri sağlanır. Sinirlerin plezus’ten ayrılması demetlerin ayrılmasıyla olmaktadır. 7- Plexus ischiadicus’un sinir demetlerinde trochanter majör osis femoris düzeyinde gruplaşma başladığı görülmektedir. Daha distal’de n. ischiadicus demetlerinde gruplaşmanın belirginleştiği ve fossa popliteus’a kadar bir epineurial kılıfıla sarılı olarak devam etmektedir. 8— Plexus ischiadicus farklı hayvanlarda farklı sayıda ve farklı çapa sahib sinir demetlerce oluşturulmaktadır. Bu farklılık iki cins arasıda, sağ ve sol taraflarda, farklı bölge kesitlerinde, aynı bölge kesitlerinde ve aynı kesitteki demetler arasında görülmektedir. Fakat bu farklılık standart olmayıp, değişme gösterir. 9- Rami ventrales'de en büyük çaplı demetler S, , Sj gözlenmektedir. L& rami ventrales’in demetleri nisbeten daha küçüktür. 10- Plexus gövdesi ile rami ventrales arası demet sayıları ortalama değerlerine baktığımızda, plexus gövdesinde daha fazla demet içerdiği gözlenir. Rami ventrales’de ortalama 200-250 demet bulunmasına karsın plexus gövdesinde ortalama 300-400 demet bulunmaktadır. Rami ventrales ile plexus gövdesinde demet sayıları ortalamalarının değişimi koralesyon katsayısı (r=O 0,56 ve reg— resyon katsayısı y = 191 + 0,635 x'dir ( P < 0,0001 ). Bunun anlamı rami ventrales’deki sinir demeti artışına plexus gövdesindeki artış belli bir parallellik gösterir. 11- Plexus’ten çıkan sinirler aynı sayıda sinir demeti içermeyip oldukça farklı sayıda demet içermektedir. N. tibialis, N. fibularis communis'ten daha fazla sayıda demet içermektedir. 12- Erkeklerde ortalama demet sayıları değerleri, dişilerden daha yüksektir ( P < 0,05 ). 13- Her iki cins çap ölçüm değeri ortalamaları incelenirse rami ventrales çap büyümesindeki artışla, plexus gövdesindeki demet çapı artışıyla paralellik gösterdiği gözlenir- Bu ilişkinin koralesyon katsayısı (r=) 0,506, regresyon katsayısı y = 0,502 + - 0,15 X’dir t. P < 0,001 ) . 14- Erkek ve dişiler arasında ortalama demet sayısı ve ortalama demet çapları arasındaki ilişkiye baktığımızda, erkeklerin koralesyon katsayısı Cr—) = — 0,536 ve dişilerde — 0,733 olarak, bulunmuştur. Yani erkeklerde biraz daha yüksektir. Asıl burada önemli olan nokta, demet sayısı ile demet çapı arasında ters orantının olduğudur. îstatiksel olarak bu iki parametre arasında ters yönlü anlamlı bir ilişkinin olduğudur C P < 0,0001 ). Bu ilişkinin denklemi ise şöyledir ; y - 0,48 - 0,00039 x’dir. Burada x, demet sayıları ortalamasını ve y, ise ortalama demet çaplarını ifade etmektedir.

In this research, we studied on rami ventrales, the first part of their fibres and plexus ischiadicus at 20 male and 20 female oxen (bos taurus). They are studied on the steriomicroscope lightening from the top and by an enlargement of 0,66 x 2 x 10 or 2 x 4 x 10. After we had fixed the fibres taker. from cattle, in formaldehit, we hava taken cross-sections with a thickness of 0,2-0,5 cm and we hava painted them on india. ink. Furthermore we painted and studied the thin disections of fibres and the sections of 15—17p. We can summarise the results of the study as follows« 1-Although , S j, S2 contribute generally to form plexus ischiadicus, Lr contributes also at two oxen for 20 male oxen, Lş contributes with the aid of S3 at seven oxen for ? male oxen. 2- L.& that contributes to the formation of plexus ischiadicus is the longest in rami ventrales. It is 10 cm C± 0,7 cm) long. which is shorter than, is 6 cm (± 0,5 cm) long and S.? is 4,7 cm C± 0,4 cm) long» The difTerence in length results from the distance betueen the place vhere rami ventrales come out and the place «here plexus takes shape. 3- Ali nervi fasciculus that are in the organic nature of plexus ischiadicus are envelopped with a connective tissue named perineurium. There are adipose tissues at the nervi fasciculus or they are surrounded by a certain adipose tissues. These adipose tissues are much more at rami ventrales and on the nerves that depart from plexus than on the stem of plexus. There are much more nervi fasciculus in the stem of plexus than in the unit space. Rami ventrales, the stem of plexus and the nerves that depart from plexus are surrounded by epinerium that is a thick connective tissue» In perinerium and also in epinerium there are epinerium permit not only to the nutrition in the nerves but also permit to protect and to support the nervi fasciculus with the aid of adipose tissue. 4-The cranial side of plexus ischiadicus is thicker, round and large and the caudal side is thinner, pointed and narrow because cranial and lateral side have much more nervi fasciculus than the side of caudal and medial, and the first is bigger than thelast. N. fibularis communis and n. tibialis are formed from these big nervi fasciculus at cranial and lateral. Rami muscula-res are formed from the smaller ones at caudomedial. 5-At 38 out of 40 animals used in the research we observed that as plexus ischiadicus is been formed rami ventrales L gand Sj are beginning to have a connection with the connective and adipose tissues firstly and then nervi fasciculus approach each other. That is that the formation of plexus begins where two rami ventrales <Lg and Sj) are meeting and are completed with the Joining of S.7at a distal of approximately one cm. This fact have not been observed on only two animals : Where rami ventrales approached each other nervi fasciculus opened out like a mouth but did not meet and stayed side by side. 6- After that the fibres depart from plexus, they turn and make acute angles. This gives flexibilty against the contraction of skin and muscles. The nerves Cthe fibres) depart from plexus as fasciculus. 7- We observed that nervi fasciculus form group at the level of trochanter majör osis femoris. That fact is clear at distal in n. ischiadicus. Furthermore the grouping continuing as envelopped oith a epineurial sheath up to fossa poplitea. 8- Plexus ischiadicus is formed at different numbers by nervi fasciculus that have different diameters at different bos taurus. This difference of numbers is seen between males and females, betoeen right and left part, at different regional cross—sections, at some regional crosssections and between the fasciculus at the same cross-sect ions. ~ 9- Fasciculi with the biggest diameter at rami ventrales are observed at S j and Sj- Fasciculi of Lg at rami ventrales have relatively smaller diameter than the others. 10- Having regard to the average value of the fasciculi number betveen the rami ventrales and the plexus stem, it is observed that the plexus stem has tnuch more fasciculi. Although rami veritrales have 200-250 fasciculi on the average, the plexus stem has 300-400 fasciculi on the average. The correlational coefficient of the change at the average value of the fasciculi numbers at rami ventrales and the plexus stem, is Cr=) 0,56 and its regressional coefficient ıs Cy=) 191 + 0,635. It means that the augmentation of nervi fasciculus at rami ventrales and of the plexus stem has a parallelism. 11- The fibres that depart from plexus have not the same fasciculi numbers but they have rather various fasciculi numbers. N. tibialis has much more fasciculi than the n. fibularis commi nus. 12-The average value of fasciculi numbers at males is higher than the one at females CP > 0.05). 13-Studying the average of diameter measuring of both sex animals, it is observed that the augmentation of diameter enlarging at rami ventrales and the augmentation of fasciculi diameter at plexus stem have a parallelism. The correlational coefficient of this relation is (r=) 0,506 and its regressional coefficient is Cp=) 0,502 + 0,15 (P < 0.001). 14- Having regard to the relation betueen the average of fasciculi diameter and the average of fasciculi numbres at male and female cattle, it is seen that the correlational coeficient is <r=) 0,536 at males and -0,733 at females. It means that the coefficient of males is higher than the one of females. In fact, we observed that there is an indirectly proportion betoeen fasciculi numbers and fasciculi diameters. There is statistically a significative relation betoeen these two parameters that is indirectly proportional (P < 0.0001). The equat ion -of this relation is y= O j~48-0,00039 x . Here, x i s the average of the fasciculi numbers and y is the, average of the fasciculi diameters.