Bursa ekolojik koşullarında yulaf çeşitlerinin agronomik ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, yurt dışından temin edilen 218 adet yulaf çeşidini 5 adet yerli yulaf çeşidi (Faikbey, Kahraman, Yeniçeri, Seydişehir, Kırklar) ile karşılaştırarak morfolojik ve agronomik özelliklerini belirlemek amacıyla Bursa ekolojik koşullarında 2015- 2016 ürün yetiştirme döneminde yapılmıştır. Araştırma Augmented Deneme Desenine göre planlanmıştır. Araştırmada; Bitki boyu, Salkım uzunluğu, Salkımda başakçık sayısı, Salkımda dal sayısı, Salkımda tane sayısı, Salkımda tane ağırlığı, Tane verimi, Bin tane ağırlıkları, β-glukan oranı ve Protein oranı gibi özellikler incelenmiştir. İncelenen özelliklerin, ikili ilişkiler ve istatistiksel gruplandırmaların tamamı JUMP istatistik paket programı ile yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; denemede değerlendirilen yulaf çeşitlerinde; Bitki boyu 67,59-192,5 cm, salkım uzunluğu 15,38-43,53 cm, salkımda başakçık sayısı 15,96-114,56 adet, salkımda dal sayısı 15,08-50,28 adet, salkımda tane sayısı 28,72-141,92 adet ve tane ağırlığı 0,27-4,11 g arasında değişim göstermiştir. Çeşitlerde tane verimi 132,14 -865,54 kg/da arasındadır. En yüksek tane verimi 90 numaralı çeşitten (865,54 kg/da), en düşük tane verimi 191 numaralı çeşitten (132,14 kg/da) elde edilmiştir. Bin tane ağırlığı 11,34 -48,68 g, β-glukan oranı % 0,23- 5,74 ve protein oranı ise % 0,32 -13,53 arasında değişim göstermiştir. Özellikler arasındaki ikili ilişkiler incelendiğinde; Tane verimi ile bitki boyu arasında 0,05 düzeyde önemli ve olumlu, salkımda başakçık sayısı, salkımda dal sayısı, salkımda tane sayısı, salkımda tane ağırlığı ve bin tane ağırlığı arasında 0,01 düzeyde önemli ve olumlu ilişkiler saptanmıştır. Salkım uzunluğu, β-glukan ve protein oranı arasında ise önemsiz ancak olumlu ilişkiler saptanmıştır.

This study was carried out in Bursa ecological conditions in 2015-2016 to determine the morphological and agronomic characteristics of 218 oat genotype obtained from abroad with 5 oat varieties (Faikbey, Kahraman, Yeniceri, Seydişehir, Kırklar). Augmented design is planned according to the trial research. The characteristics of yield and yield components of oat varieties are summarized below. In this research; Plant height, panicle length, number of spikelet in panicle, number of branches in panicle, number of grain and weight in panicle, grain yield, days to heading, thousand kernel weight, rates of β-glucan and rates of protein such as number of properties were examined. A jump packet program was used for analysis of characters, correlations and statistical groupings. According to the results of the research; plant height (67,59-192,5 cm), panicle length (15,38-43,53 cm), number of spikelet in panicle (15,96-114,56), number of branches in panicle (15,08-50,28), number of grain and weight in panicle (28,72-141,92) and (0,27-4,11 g) have varied between these ranges. The grain yields in genotypes were between 1321,4-8655,4 kg ha-1. The highest (8655,4 kg ha-1) and the lowest (1321,4 kg ha-1) grain yields in genotypes obtained from 90 and 191, respectively. Thousand kernel weight 11,34 -48,68 g., rate of β-glucan % 0,23- 5,74 and rate of protein % 0,32 -13,53 has varied between these ranges. When the correlation between properties is examined; Significant and positive relationships were found between the grain yield and the plant height at 0.05 level, between the number of spikelets per panicle, number of branches per panicle, number of grain per panicle, weight of grain per panicle and thousand grain weight at 0,01 level, rates of protein and β-glukan were found to be insignificant but positive.