Ahmed Midhat Efendi’nin havariler ile ilgili verdiği bilgilerin değerlendirilmesi

Abstract

19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde yaşamış, farklı tür ve alanlardaki çalışmalarıyla öne çıkan Ahmed Midhat Efendi, Dinler Tarihi alanında da öncü bir isimdir. Onun Müslüman bir yazar olarak, Hıristiyanlığa yönelik araştırma ve eleştirileri ayrıca dikkat çekmektedir. Ahmed Midhat’ın eserlerinde ele aldığı bir konu da, Hıristiyanlığın ilk döneminde önemli bir rol alan Havariler ve biyografileridir. Çalışmamızda, önceki araştırmalardan farklı olarak, sadece Ahmed Midhat ve eseri hakkında bilgi verilmemiş, Ahmed Midhat’ın sunduğu içerik, Hıristiyan kaynaklarla ve günümüz araştırmalarıyla karşılaştırmalı incelenerek değerlendirilmiştir. Giriş ve iki bölümden oluşan araştırmamızın birinci bölümünde, Ahmed Midhat’ın verdiği bilgiler doğrultusunda, Hıristiyanlığın ortaya çıktığı coğrafyanın siyasi, ilmî ve dinî yapısı ele alınmış, daha sonra bu veriler günümüz kaynaklarıyla karşılaştırılmıştır. Kimi zaman da Ahmed Midhat’ın kullandığı kaynaklara ulaşılmış ve bilgiler teyit edilmiştir. Tezin ikinci bölümünde, Ahmed Midhat’ın havariler ve biyografileri hakkında verdiği bilgiler ve eleştiri noktaları sunulmuş, ardından Hıristiyan kaynakların açıklamalarına ve günümüz araştırmacılarının görüşlerine yer verilmiştir. Eleştiri noktalarında Yeni Ahit vi yorumlarına başvurulmuş, Hıristiyan yorumcuların düşüncelerine de işaret edilmiştir. Son olarak ele alınan konunun genel bir değerlendirmesi yapılmıştır.

Ahmed Midhat Efendi, who lived in the Ottoman Empire in the 19th century and became prominent with his works in various branches and fields, is a pioneer in the field of History of Religions. As a Muslim writer, his research and criticism of Christianity also attracts attention. One of the subjects that Ahmed Midhat dealt with in his works is the apostles and their biographies, which played an important role in the early Christian period. In our study, unlike previous studies, not only information about Ahmed Midhat and his work has been given, but also the content presented by Ahmed Midhat has been evaluated by comparing with Christian sources and current researches. In the first chapter of our study, which consists of an introduction and two chapters, the political, scientific and religious structure of the geography where Christianity emerged has been analyzed through information given by Ahmed Midhat and afterwards, this information has been compared with today’s sources. Sometimes, the sources used by Ahmed Midhat have been reached and the information has been confirmed. In the second chapter of the thesis, information and criticism points given by Ahmed Midhat about the apostles and their biographies have been presented, then the explanations of Christian sources and the opinions of today’s researchers have been given. The New viii Testament interpretations have been referred in the points of criticism and the opinions of the Christian commentators have been pointed out. Finally, a general evaluation of the subject has been made.