Kriz yönetimi ve Türkiye'de krizlerin tarihsel gelişimi: Bursa'daki işletmelerde kriz yönetimi üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın literatür bölümünde öncelikle şirketler için kriz kavramı, krizin yaratabileceği etkiler ve kriz yönetimi hakkında bilgiler verilmiş; daha sonra Türkiye'nin etkilenmiş olduğu büyük çaptaki ekonomik krizler ve çözümlerine yönelik alınan önlemlere yer verilmiştir. Uygulama kısmında ise; 2009 yılı içinde yaptıkları net iç ve dış satış (ciro) tutarları esas alınarak BTSO (Bursa Ticaret ve Sanayi Odası) tarafından oluşturulan Bursa'daki en büyük 250 firma araştırmasında yer alan firmalardan, otomotiv ve tekstil sektörlerinde faaliyet gösterenlerin 2008 krizinden etkilenme düzeylerinin tespiti ve bu işletmelerin krizlere hazırlık düzeylerine göre sınıflandırılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, BTSO'nun yayınlamış olduğu araştırmada yer alan 40 adet otomotiv ve 42 adet tekstil firmasının yönetici ve/veya sahiplerine ulaşılmış; veriler anket yoluyla yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Araştırma sonucunda, bu işletmelerde krizden etkilenme düzeyine bağlı olarak; örgüt içi iletişimin bozulduğu, örgüt üyeleri arasında korku ve paniğin arttığı, koordinasyon düzeyinin azaldığı, karar sürecinin bozulduğu, örgütün diğer bölümleri arasındaki ilişki düzeyinin azaldığı, örgütte morallerin bozulduğu, karar kalitesinin bozulduğu, personel ve yöneticilerde değişime karşı olumsuz bir durum oluştuğu tespit edilmiştir. Kriz döneminde, kararlardaki merkezileşme eğilimine, yönetici ve personelde psikolojik sorunlar yaşanmasına ve yetki ve sorumluluklarda karmaşa çıkmasına krizin neden olmadığı sonucuna ulaşılmıştır; ancak, bu unsurlarda genel anlamda bir bozulma olduğu da elde edilen bulgular arasındadır. Son olarak, krizden etkilenme düzeyinden yola çıkılarak araştırma kapsamındaki işletmeler krize hazırlık düzeylerine göre sınıflandırılmıştır.

This study, starting with the literature part where detailed information is given about the crisis concept, the effects of the crisis and crisis management for organisations, is continued with examining the crisis that Turkey has been affected and their recovery methods. In the application part, it is aimed to determine the level of effects of 2008 crisis and classify the level of crisis preparedness of some firms, which are working in automotive and textile industry in Bursa. Those firms are taken from the survey of BTSO (Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Chamber of Commerce and Industry of Bursa), in which the companies are listed according to their total endorsement. In order to achieve the aim of the application, the owners and/or directors of 40 automotive and 42 textile firms are contacted and the data is collected with a survey which was done face-to-face discussion. After the survey, it is seen that depended on the level of affecting of crisis, the internal communication in the organisations went bad, fear and panic increased, the coordination level decreased, decision making processes were broken, communication through the different departments was corrupted, members became low-spirited, the quality of the decisions was affected and there started a negative resistance to change in the members and management side of the organisations. Besides, it is understood that the centralization of the management, occurring of psychological problems in personnel and commotion about authority and responsibility of those personnel is not directly related with the crisis, however, it is also within the findings that small corruptions occurred through those topics during the crisis period. At last, using the level of affecting of crisis, the organisations that are analysed in the survey are classified according to their level of preparedness to crisis.