İlköğretim öğrencilerinin yağış kavramını algılamaları üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmada, ilköğretim öğrencilerinin meteorolojik parametrelerden biri olan yağış kavramını algılamaları incelenmiştir. Genel olarak bulgular, öğrencilerin nem kavramını,bulut kavramını, yağış kavramını ve yağış çeşitlerinin oluşumunu algılamaları olmak üzere dört ana başlık altında incelenmiştir.Araştırmanın örneklerini, 2004-2005 öğretim yılında Bursa ilinde yer alan toplam beş ilköğretim okulundaki 300 beşinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçme araçlarının okullardaki uygulaması Mayıs 2005'te gerçekleştirilmiştir.Bu araştırma kapsamında geliştirilen veri toplama aracı iki ayrı bölüm halinde değerlendirilmiştir. İlk bölümde 25 açık uçlu soru bulunmaktadır. İkinci bölümde ise öğrencilerin evet, hayır, bilmiyorum seçeneklerinden birini işaretleyebilecekler 25 test tipi soru ile 4 boşluk doldurma sorusu yer almaktadır. Verilerin bilgisayara girilmesi sürecinde Excel ve SPSS programları kullanılmış ve verilerin analizi SPSS programı ile yapılmıştır. Öğrencilerinin yağış kavramını algılamalarında devlet okulları ve özel okullar arasında anlamlı bir fark olup olmadığını tespit etmek amacıyla ikinci bölümündeki veriler kullanılarak T testi yapılmış ve okul türü değişkenine göre anlamlı bir fark bulunmamıştır.Araştırmada 25 açık uçlu sorudan elde edilen öğrenci cevapları ise; doğru algılama, sınırlı algılama, yanlış algılama ve cevapsız kategorileri kullanılarak analiz edilmiştir.Sonuç olarak, öğrencilerin nem kavramıyla ilgili; nemin ne olduğu, su buharının özellikleri,atmosfere karışan suyun kaynağı, sıcaklık nem ilişkisi, nemli ve kuru havanın ağırlığı, nemin günlük ve yıllık sıcaklık farklarındaki etkisi, buharlaşma ve yoğunlaşma konularıyla ilgili çeşitli yanlış algılamalara sahip oldukları saptanmıştır. Öğrencilerin bulut kavramıyla ilgili olarak da; bulut ve bulut oluşumu, bulutların bulunduğu yükseklik, sis oluşumu, sis ve bulutun oluşumlarındaki fark, bulutların hareket edip etmediği, yağmur bulut ilişkisi gibi konularda çeşitli yanlış algılamalara sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca, öğrencilerin genel anlamda yağış kavramı, sıcaklık yağış ilişkisi, basınç yağış ilişkisi, şimşek/ yıldırım/ gök gürültüsü ve tüm yağış çeşitlerinin oluşumlarıyla ilgili olarak çeşitli yanlış algılamalara sahip oldukları tespit edilmiştir.

In the present study, the Primary School students' perception of precipitation concept which is one of the meteorological parameters was investigated. In general, the results were examined under four main topics such as students perceptions of humidity concept, cloud concept, precipitation concept and formation of precipitation types.The participants of the study were 2004-2005 school year 300 fifth grade students from five different Primary Schools in Bursa. The data used in the study were collected in May, 2005.Data collection instrument developed throughout the study was evaluated as two different sections. In the first section, there were 25 open-ended questions. In the second section, there were 25 multiple-choise questions including yes, no, do not know and four fill-in the blanks questions. Excel and SPSS programmes were used to enter the data into the computer and SPSS programme was used to analyze the data.T-test was administered for the data obtained from the second section to find out whether there was a significant difference between government schools' students and private schools' students perceptions of precipitation concept. There was no significant difference between them considering school type. The data obtained from 25 open-ended questions were analysed based on the following categories; wrong perception, limited perception, wrong perception and unanswered.As a result, it was found out that students had various wrong perceptions regarding humidity concept; what humidity is, the special features of vapor, the source of the water mixed with atmosphere, the relationship of the heat and humidity, the weight of humid and dry air, the effect of humidity on the difference between daily and yearly heat and evaporation and density. Considering cloud concept, it was pointed out that students had various wrong perceptions about cloud and cloud formation, the height that clouds appear, fog formation, the difference between cloud and fog formation, whether clouds move or not, cloud-rain relationship. Moreover, it was found that students had various wrong perceptions about overall precipitation concept, heat-precipitation relationship, pressure-precipitation relationship, lighting, thunder and all precipitation types formation.