Bursa ili örtüaltı yetiştiriciliği yapılarının yapısal yönden incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Bursa ilindeki seraların yapısal yönden değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla bölgede yetiştiriciliğin yoğun olarak yapıldığı Gürsu, Karacabey, Mustafakemalpaşa ve İznik ilçelerindeki seralar incelenmiştir. Anket çalışmasından elde edilen sonuçlara göre incelenen seraların %65,22’sinde çift ürün yetiştiricilik yapılırken, %21,74’ünde fide yetiştiriciliği %4,35’inde üç ürün yetiştiricilik %8,70’inde süs bitkisi yetiştiriciliği yapıldığı belirlenmiştir. Seraların genişlikleri 6,0-12,5 m, boyları 40,0-142,0 m, yan duvar yükseklikleri 2,0-5,0 m, çatı yükseklikleri 1,5-4,0 m arasında değişmektedir. Seraların tamamı blok sera olarak inşa edilmiş ve iskelet malzemelerinin % 39,13’ünde boru profil, %30,43’ünde çelik, %30,43’ünde galvanize çelik kullanılmıştır. İncelenen işletmelerin 23’ünde de örtü malzemesi olarak katkılı polietilen (PE) film kullanıldığı tespit edilmiştir. İşletmelerin % 65,21’nde iki katkılı (UV+IR), % 26,09’unda üç katkılı (UV+IR+EVA), % 4,35’inde 4 katkılı (UV+IR+AB+AF), %4,35’inde 5 katkılı (UV+IR+AB+AF+EVA) PE kullanılmıştır. Kullanılan sera örtü malzemelerin %73,91’inin 36 ay, %8,70’inin 48 ay ve %17,30’unun da 60 ay ekonomik ömre sahip olduğu belirlenmiştir İşletmelerin %13,04’ünde soğuk hava deposu bulunmaktadır. İncelenen seraların %13,04’ünde sadece kapı, %30,43’ünde yan duvar ve %56,52’sinde ise çatı+yan duvar açıklıklarıyla doğal havalandırma yapıldığı belirlenmiştir. Seraların % 56,52 sinin hiç ısıtılmadığı, % 8’inin ısıtıldığı, %2’sinin ise bazen ısıtıldığı tespit edilmiştir. Isıtma yapılan seraların ısı kontrolleri incelendiğinde, %26,09’unun ısı kontrolünün ısı perdesi ile % 26,09’unun ii mini sprink ile, %13,04’ünün ikinci örtü ile, %4,35’inin yağmurlama ile ısı kontrollerinin sağlandığı, %8,70’inin ise ısı kontrollerinin sağlanmadığı belirlenmiştir. Seraların %34,78’inde gölgeleme yapılmamakta, %30,43’ünde yeşil örtüyle, %17,39’unda ısı perdesiyle, %17,39’unda da kireç-üstübeç ile gölgeleme yapılmaktadır. Yetiştiricilerin en önemli sorunlarının örtü malzemesiyle ilgili olduğu, bunu havalandırma ve ısıtmanın izlediği belirlenmiştir. Örtü malzemesi ile ilgili şikâyetlerin daha çok dayanımın düşüklüğü üzerinde yoğunlaştığı görülmüştür. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlara göre dayanımı ve ışık geçirgenliği yüksek örtü malzemelerinin geliştirilmesinde yarar vardır.

In this study, it is aimed to evaluate the structural aspects of greenhouses in Bursa. For this purpose, greenhouses in the districts of Gürsu, Karacabey, Mustafakemalpaşa and İznik, where the greenhouse cultivation was extensively carried out, were examined. It is determined that all of the investigated greenhouses were dome or flat arch roofed with side wall, flat land located, plastic film covered greenhouses. Half of the investigated greenhouses were steel frame and the others were galvanized steel frame. UV + IR + EVA added and UV + IR added polyethylene films were used as covering materials in the 35.7%, 64.3% of the investigated greenhouses, respectively. According to the results of the survey conducted, it was determined that 85.7% of the greenhouse covering materials used in the region had an economic life of 36 months, 7.15% of 48 months and 7.15% of 60 months. The widths, lengths, sidewall heights and roof heights of the greenhouses were in the range of 7.0-12.5 m, 42.0-1 420.0 m, 2.3-5.0 m, and 1.4-2.1 m, respectively. Only 21.4% of the greenhouse operations have cold storage. 57.14% of the greenhouses are heated. Shading was performed in 64.3% of the greenhouses, and green covering and heat screen are used in 55.6% and 44.4% of the shaded greenhouses, respectively. The total greenhouses area owned by the surveyed enterprises ranged from 1.00 to 35.28 da with an average of 8.3 da. According to results of the survey conducted, it was determined that the most important problems of the farmers were related to the covering material (71.4%), followed by the concentration (7.14%) due to the covering material feature, ventilation and heating. Complaints about covering material have mostly been focused on the low resistance. According to the iv results obtained from this study, it is useful to develop the cladding materials with high strength and high light transmittance.