Strese yatkınlık, bilişsel duygu düzenleme ve ebeveynlik biçiminin obsesif inançlar üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, strese yatkınlık, olumsuz yaşam olayları ile karşılaşıldığında bireylerin kullandıkları bilişsel duygu düzenleme stratejileri ve bireylerin maruz kaldığı ebeveynlik biçimlerinin obsesif inançlar üzerine etkisini incelemek amacıyla 18-65 yaş arasında olan ve herhangi bir psikiyatrik bozukluk tanısı almamış olan 254 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara Demografik Bilgi Formu, Strese Yatkınlık Ölçeği, Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği, Young Ebeveynlik Ölçeği ve Obsesif İnanışlar Anketi - Gözden Geçirilmiş Formu olmak üzere 5 ölçek uygulanmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla korelasyon ve regresyon analizleri, cinsiyet değişkeninin obsesif inançlar ile ilişkisini incelemek için t-testi uygulanmıştır. Sonuç olarak, düşük eğitim ve gelir düzeyi ve erkek olmak obsesif inançlarla ilişkili bulunmuştur. Strese yatkınlık değişkeninin obsesif inançlarla olan ilişkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Bilişsel duygu düzenleme stratejilerinden olan felaketleştirme hem obsesif inançları hem de obsesif inançların sorumluluk/tehdit algısı ve mükemmeliyetçilik/kesinlik alt boyutlarını; başkalarını suçlama stratejisi de obsesif inançların düşüncelerin ve kontrolünün önemsenmesi alt boyutunu yordamaktadır. Ebeveynlik biçimi değişkeni incelendiğinde ise sadece babanın göstermiş olduğu kötümser/endişeli ebeveynlik biçiminin obsesif inançların düşüncelerin ve kontrolünün önemsenmesi alt boyutunu yordadığı görülmüştür. Çalışmanın sonuçları literatür çerçevesinde tartışılmıştır.

The aim of the present study is to investigate the effects of vulnerability to stres, cognitive emoton regulation strategies which people use when confronted with negative life events and parenting styles which people were exposed to on obsessional beliefs. Two hundred fifty four participants completes 5 instruments including Demographic Information Form, Vulterability to Stress Scale, Cognitive Emotion Regulation Scale, Young Parenting Inventory and Obsessive Beliefs Questionnaire. Correlation and regression analyses and t-test were performed in order to examine the relationships among these variables and to test gender differences in obsessional beliefs. The findings revealed that being male, having low education and low income level were related to obsessional beliefs. There was not any relationship between vulnerability to stress and obsessional beliefs. On the other hand, it seems that catastrophication which is one of the cognitive emotion regulation strategy was associated with both obsessional beliefs and its two of subdimensions which are responsibility/threat estimation and perfectionism/certainity. Another cognitive emotion regulation strategy which is blaming other was found to be related with importance/control of thoughts. When investigating parenting style variable, it was seen that only one of the father parenting style which is negativity/pessimism was related to importance/control of thoughts subdimension of obsessional beliefs. In conclusion, the results of the current study were discussed in the lightframe of the relevant literature.