Nasr Hâmid Ebû zeyd’in yorum telakkisi ve bu telakkinin niyetselci ve felsefi hermenötiğe atıfları

Abstract

Bu makalede Mısırlı bilim adamı Nasr Hâmid Ebû Zeyd’in1 ‘Kur’an’ı anlama ve yorumlama yönteminin’ temel karakteristiklerinin belirlemesine çalışacağız; bunu yaparken de anılan yöntemin, çağdaş hermenötik düşüncede söz konusu olan, birincisi hermenötiğe doğrulama kuralları için teorik kaynak gözüyle bakan ve yorumda nesnellik iddiasında bulunan, buna bağlı olarak da ‘metin’ ve ‘yazar’ üzerine yoğunlaşan Betti ve Hirsch’ün eğilimi, diğeri ise ‘yorumun’ tarihî özelliğine, dolayısıyla da ‘nesnel bilgi’ ve ‘nesnel doğrulama’ iddialarının sınırlı olduğuna vurgu yapan, her tür anlamanın temelini oluşturan unsur olması hasebiyle de yorumcunun mevcut konumunu kendisine hareket noktası kılan Gadamer’in eğilimi2 şeklindeki iki karşıt eğilime referansları ihtiva ettiğine işarette bulunacağız.

This article tries to describe the Ebû Zeyd’s method of the Kur’anic interpretation. It has two things it would like to mention: The first one is that what method of hermeneutic Ebû Zeyd developed and put into practice about interpretation of the Qoranic text. The second thing it would like to explain is references of this method to intentionist hermeneutic of Hirsch which concentrates on the intention of author and asserts objectivity in activity of interpretation and to philosophical hermeneutic of Gadamer which concentrates on the interpreter and asserts impossibility of objectivity.