Sınıf öğretmenlerinin eğitimde kukla kullanma eğilimlerine yönelik bir ölçek geliştirme çalışması

Abstract

Kuklalar uzun yıllardır eğitim, psikoloji ve tiyatro gibi alanlarda kullanılan çocuk gelişimini destekleyici araçlardır. Eğitimde de kukla kullanımının olumlu sonuçlarına yönelik pek çok kaynak olmasına rağmen kuklalar yaygın olarak kullanılmamaktadır. Eğitimde kukla kullanımının gelişmesi büyük ölçüde öğretmenlerin bu konudaki görüşlerine ve eğilimlerine bağlıdır. Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin kukla kullanımı eğilimine yönelik bir ölçek geliştirerek onların bu konudaki görüşlerini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda ölçek geliştirme yöntemi izlenerek, kapsam geçerliliği sağlamak için uzman ve öğretmen görüşleri alınarak 50 soruluk bir taslak ölçek hazırlanmıştır. Taslak ölçek, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında MEB'e bağlı ilkokullarda görev yapan 239 sınıf öğretmenine uygulanmıştır. Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) sırasında Direct Oblimin döndürme tekniği kullanılmıştır. Maddelerin faktör yükleri incelenmiş, birden fazla faktörde yüklenen maddeler ölçekten sırasıyla çıkarılmıştır. Bu işlemler sonrasında 14 maddelik, dört alt boyutlu bir ölçek oluşturulmuştur. Birinci faktörde, .60 ve üzeri yük değerinde, kukla kullanımının bilişsel gelişime etkisine yönelik dört madde bulunmaktadır. İkinci faktörde, .69 ve üzeri yük değerine sahip dört madde kukla kullanımının sosyal-duyuşsal gelişime etkisi ile ilgilidir. Üçüncü faktörde, .47 ve üzeri yük değerine sahip üç madde kukla kullanımının kinestetik gelişime etkisini ölçmektedir. Dördüncü faktörde ise .71 ve üzeri yük değerlerine sahip üç madde, kukla kullanımının sınıf yönetimine etkisi ile ilgilidir. Bu üç madde, kukla kullanımına yönelik olumsuz ifadeler taşıdığı için ters kodlanmaktadır. Bilişsel Gelişim, Sosyal-Duyuşsal Gelişim, Kinestetik Gelişim ve Sınıf Yönetimi faktörleri, genel eğilimdeki varyansın %61,52'sini açıklayıcı güce sahiptir. Doğrulayıcı Faktör Analizi ile dört faktörlü model test edilmiş ve modelin kabul edilen uyum endekslerine sahip olduğu görülmüştür. Güvenirlik analizlerine göre ölçeğin Cronbach alfa katsayısı 0.79'dur. Analizler sonucunda, 14 maddelik, "Sınıf Öğretmenlerinin Eğitimde Kukla Kullanma Eğilimleri Ölçeği''nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir. Bu ölçek, eğitimde kukla kullanımında önemli bir değişken olan öğretmenlerin eğilimini incelemek için faydalı olacaktır.

Puppets are effective tools in child development, which have been used in fields like education, psychology and theatre for many decades. However, contrary to the many researcher which indicate that puppets are highly substantial for children, puppets are not frequently used for educational purposes. The dissemination of puppets in education mostly depends on the awareness and opinions of teachers. The aim of this study is to create a scale which measures the tendency of teachers in using puppets in educational processes and evaluate their opinions about the topic. This study aims to develop a scale to measure elementary school teachers' tendency to use puppetry in elementary education. By following scale development methodology, initially a pilot scale with 50 items was created after consulting with academicians and teachers. The sample consisted of 239 elementary school teachers who served at schools related to MEB in the academic year of 2018-2019. Explanatory Factor Analysis (EFA) was conducted by using Direct Oblimin rotation method. Items that were loaded on more than one factor were consequently taken out of the model. The remaining 14 items constituted a scale with four factors. The first factor consisted of four items on cognitive development with factor loadings greater than .60. The second factor had four items on social-affective development with factor loadings greater than .69. There were three items on kinaesthetic development in the third factor with factor loadings greater than .47. Finally, three items on classroom management was organised within the fourth factor, which had factor loadings greater than .71. These three items were reverse-coded since they were negative statements about puppetry use. Cognitive Development, Social-Affective Development, Kinesthetic Development and Classroom Management factors explained 61.52% of the total variance. This model was tested with Confirmatory Factor Analysis (CFA) which validated the model. Moreover, reliability analysis indicated that the final scale's internal consistency was sufficient with Cronbach alpha level of.79. The results of this study suggest that the "Elementary School Teachers' Tendency Towards Use of Puppetry in Education Scale" was a reliable and valid measure. This scale can be instrumental in order to investigate teachers' tendencies which is a significant factor in puppetry use in education.