Farklı eki̇m sıklıklarının bazı mürdümük (Lathyrus sativus L.) genoti̇pleri̇nde veri̇m ve kali̇te özelli̇kleri̇ üzeri̇ne etki̇si̇ni̇n beli̇rlenmesi̇

Abstract

Bu deneme; Bursa ekolojik koşullarında dört farklı sıklıkta (75, 100, 125, 150 adet/m2 ) yetiştirilen bazı mürdümük (Lathyrus sativus L.) genotiplerinin (Gap mavisi, Karadağ, Popülasyon) ot verimi ve kalitesi ile tohum verimi ve kalitesinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. 2017-2018 gelişme döneminde yürütülen bu deneme; Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi deneme alanında “Tesadüf Blokları Deneme Deseni”ne göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada ot ile ilgili özelliklerde dal sayısı, kardeş sayısı, sap kalınlığı, yeşil ot verimi, kuru madde oranı, kuru madde verimi, ham protein oranı ve verimi, ADF ve NDF; tohum ile ilgili özelliklerde bitki boyu, bakladaki tohum sayısı, bitkideki tohum sayısı, bitkideki bakla sayısı, tohum verimi, 1000 tane ağırlığı, biyolojik verim, hasat indeksi, ham protein oranı ve verimi değerleri belirlenmiştir. Genotip x sıklık interaksiyonlarına bakılarak değerlendirme yapıldığında en yüksek yeşil ot veriminin Karadağ ve Popülasyon genotiplerinin 100 adet/m2 sıklıklıklarında; en yüksek kuru madde veriminin 100 adet/m2 sıklıkta Karadağ çeşidinde; otta en yüksek ham protein oranının Popülasyonda 100 adet/m2 ekim sıklığında; en yüksek otta ham protein veriminin Popülasyon ve Karadağ genotiplerinin 100 adet/m2 sıklıklarında; 1000 tane ağırlığının en yüksek 75 ve 100 adet/m2 ekim sıklıklarında Popülasyonda olduğu belirlenmiştir. Tohum verimi değerlerine bakıldığında; Karadağ çeşidinin en yüksek değere sahip olduğu ve en yüksek tohum verimini 75 adet/m2 ekim sıklığının verdiği belirlenmiştir. Bir yıllık bu çalışmaya göre; Bursa ekolojik koşullarında yetiştirilecek mürdümükten verimli ve kaliteli bir ot elde edilmek isteniyorsa Karadağ çeşidinin 100 adet/m2 ekim sıklığında; tohum verimi ve tohum kalitesi yüksek bir mürdümük elde edilmek isteniyorsa da yine Karadağ çeşidinin 75 adet/m2 ekim sıklığında yetiştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

This study was conducted to determine the hay yield, quality and seed yield, quality of some grasspea (Lathyrus sativus L.) genotypes (Gap mavisi, Karadağ, Popülation) grown at four different plant densities (75, 100, 125, 150 seed/m2 ) in Bursa ecological conditions. This experiment was carried out at Bursa Uludag University, Faculty of Agriculture Agricultural Research and Application Center in Bursa in the 2017-2018 growth period and the experiment was established according to the randomized complete block design with three replications. The number of branches, the number of tillers, the stem thickness, forage yield, dry matter rate, dry matter yield, crude protein rate and yield in grass, ADF and NDF rates for forage, plant height, seed number in the pod, seed number in the plant, pod number in the plant, seed yield, 1000 seed weight, biological yield. harvest index, crude protein rate and yield for seed were determined in this study. In the genotype x plant density interactions; the highest forage yield was obtained from the Karadağ and Popülation at 100 seed/ m2 plant density, the highest dry matter yield was produced by Karadağ at 100 seed/m2 plant density, the Popülation had the highest forage crude protein rate at 100 seed/m2 plant density, the forage crude protein yield of the Popülation and Karadağ genotypes was higher than the other genotypes at 100 seed/m2 plant density, the highest 1000 seed weight was determined from the Popülation at 75 and 100 seed/m2 plant densities. The Karadağ cultivar had the highest seed yield and the highest seed yield wad obtained 75 seed/m2 plant density. According to the one-year this research, in order to obtain higher yield and quality hay, Karadağ cultivar could be grown at 100 seed/m2 plant density. In order to obtain higher seed yield and seed quality, Karadağ cultivar could be grown at 75 seed/m2 plant density in Bursa ecological conditions.