Batı karadeniz bölgesinde yayılış gösteren bazı orman topluluklarının topraklarında azot mineralleşme potansiyelleri üzerinde araştırmalar

Abstract

Bu çalışmada Batı Karadeniz bölgesinde Safranbolu çevresinde doğal yayılış gösteren Abies nordmanniana (Stev) Spach., Pinus sylvestris L., Pinus nigra Arn. ve Juniperus oxycedrus L. topluluklarının topraklarındaki (0-5 cm ve 5-15 cm) azot mineralleşme potansiyelleri laboratuvar şartlarında standart inkübasyon yöntemi (%60 su tutma kapasitesi ve 20 oC) kullanılarak araştırıldı. Topluluklar bazı toprak özellikleri [toplam N (% ve kg/ha), organik karbon (% ve kg/ha), C/N oranı, su tutma kapasitesi ve pH] ve azot mineralleşme oranlarına göre karşılaştırıldı ve mineral azot üretimi ile toprak etmenleri arasındaki ilişkiler basit korelasyon testi ile analiz edildi. Çalışma sonucunda 0-5 cm'lik toprak katmanı için toplam azot (% olarak) hariç, araştırılan toprak etmenleri açısından topluluklar arasında bir yönlü varyans analizi testi ile anlamlı fark tespit edildi (P<0.05). Aynı şekilde topluluklar arasında 63 günlük mineral azot (NH4+-N, NO3--N ve NH4+-N+NO3--N) verimi açısından da anlamlı fark belirlendi (P<0.05). İnkübasyon sonunda bu katmanda P. sylvestris ve P. nigra topluluklarının topraklarında nitrat veriminin yüksek, J. oxycedrus topluluğunun topraklarında amonyum veriminin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Topluluklar arasında 5-15 cm'lik toprak katmanı için de araştırılan toprak etmenleri ve 63 günlük mineral azot (NH4+-N, NO3--N) verimi açısından anlamlı fark belirlenmiş olup nitrat veriminin P. sylvestris ve P. nigra topluluğunun topraklarında gerçekleştiği ortaya konmuştur. Araştırılan toplulukların topraklarında mineral azot üretiminin toprak pH'ı ve su tutma kapasitesi ile ilişkili olduğu belirlenmiştir.

In this study, nitrogen mineralization potentials in the soils of (0-5 cm and 5-15 cm layers) Abies nordmanniana (Stev) Spach., Pinus sylvestris L., Pinus nigra Arn. and Juniperus oxycedrus L. communities were investigated by standart incubation method under laboratory conditions at 20 ºC and 60% WHC. These communities were compared according to some soil parameters [total N (% and kg/ha), organic carbon (% and kg/ha), C/N ratio, Water Holding Capacity (WHC%) and pH] and mineralization ratios and the relationships the mineral nitrogen production and soil factors were analyzed by a simple correlation test. We found significant differences between plant communities according to soil (0-5 cm) parameters (P<0.05) except for total nitrogen (%). Also, the differences among the communities according to net mineral nitrogen (NH4+-N, NO3--N ve NH4+-N+NO3--N) productivity (kg/ha/63 day-1) was significant (P<0.05). In this soil depth, nitrate productivity was highest in the soils of P. sylvestris ve P. nigra communities whereas amonium productivity was highest in the soils of J. oxycedrus community. The differences among plant communities regarding to examined soil parameters (5-15 cm depht) and inorganic nitrogen productivity (NH4+-N, NO3--N) were significant. Similar to 0-5 cm soil layer, nitrification was high in the 5-15 cm soil layer of P. sylvestris ve P. nigra communities. We also found that mineral nitrogen production in the soils of these communities is related to the soil pH and water holding capacity.