Kimlik yönetim stratejilerinin grup üyeliği kaynaklı belirleyicileri

Abstract

Bu araştırmanın amacı maskülen ve feminen özellikler üzerinden kendini kalıpyargılama, kadın cinsiyet grubunun bir üyesi olmaktan doyum alma, kadın kimliğine bağımlı hissetme, kadın kimliğine yatırım yapma ve geleneksel cinsiyet rollerine aykırı davranmayı yasaklayan normların varlığını hissetmenin bireysel hareketlilik ve sosyal rekabet stratejilerini doğrudan veya özdeşleşme (feminist/kadın) aracılığıyla dolaylı yoldan yordayıp yordamadığını incelemektir. Bu inceleme; Sosyal Kimlik Kuramı, Mübadele Kuramı ve Yatırım Modeli'nin sundukları kavramları kullanarak ve onların getirdiği önermeleri test ederek yapılmıştır. Araştırmanın veri toplama süreci, biri ön çalışma, diğeri ana çalışma olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Ön çalışma, araştırmanın temel değişkenlerini ölçmek amacıyla mevcut çalışma kapsamında çeşitli ölçeklerden yararlanılarak geliştirilen "Üyelik İstikrar Ölçeğinin" ve "Normatif Etki Ölçeğinin" ve İngilizceden Türkçe'ye uyarlanan "Kimlik Yönetim Stratejileri Ölçeğinin" güvenirlik ve geçerlilik analizlerine veri sağlamak için yapılmıştır. Ana çalışma ise araştırmanın hipotezlerini sınamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda, ön çalışma kapsamında 309, ana çalışma kapsamında ise 197 kadın üniversite öğrencisinden veri toplanmıştır. Edinilen bulgular, kadın cinsiyet grubunun bir üyesi olmaktan doyum alma, kadın kimliğine bağımlı hissetme ve normların varlığını hissetmenin stratejileri doğrudan ya da dolaylı yoldan yordama gücünün anlamlı olmadığını göstermektedir. Ancak maskülen özellikler üzerinden kendini kalıpyargılama, feminen özellikler üzerinden kendini kalıpyargılama ve kadın kimliğine yatırım yapmanın stratejileri doğrudan ve/veya dolaylı yoldan anlamlı şekilde yordadığını ortaya koymaktadır. Bu bulgular, kadınların bireysel hareketlilik ve sosyal rekabet stratejilerini izleme eğilimlerinin kendini kalıpyargılama (maskülen/feminen) ve kadın kimliğine yatırım yapmalarından etkilenebileceği şeklinde yorumlanmıştır.

The purpose of this study is to investigate whether or not self-stereotyping over masculine or feminine characteristics, getting satisfaction from being a member of the female gender group, feeling dependent on the female identity, investing in the female identity and feeling the presence of norms that prohibit behaving against traditional gender roles predicts individual mobility and social competition strategies directly, or indirectly through identification (feminist/female). This examination was made by using the concepts presented by the Social Identity Theory, Social Exchange Theory and Investment Model and testing the propositions brought by them. The data collection process of the study consisted of two parts as the preliminary study and the main study. The preliminary study was conducted to provide data for the validity and reliability analyses of the "Membership Stability Scale" and "Normative Effect Scale" that were developed within the scope of this study by utilizing various scales and the "Identity Management Strategies Scale" that was adapted into Turkish from English. The main study was conducted to test the hypotheses of the study. In line with this objective, data were collected from 309 female university students within the scope of the preliminary study and 197 female university students in the main study. The findings showed that the direct and indirect predictive power of getting satisfaction from being a member of the female gender, feeling dependent on the female identity and feeling the presence of norms on strategies was not significant. On the other hand, it was revealed that self-stereotyping over masculine characteristics, self-stereotyping over feminine characteristics and investing in the female identity directly and/or indirectly predicted strategies to a significant extent. These findings were interpreted as that the tendencies of women to follow individual mobility and social competition strategies may be affected by their self-stereotyping (masculine/feminine) and investing in the female identity.