Emek piyasalarında yaşanan dönüşümün politik ekonomisi: Türkiye bağlamında bir analiz

Abstract

Neo-liberal yaklaşıma göre, esnek emek piyasaları ile ekonomik olumsuzluklar ortadan kalkar. Bu doğrultuda neo-liberal görüşü savunanlar emek piyasalarında esnekliği engelleyecek her türlü kurum ve düzenlemelere karşı çıkmakta ve bu tür kurum ve düzenlemelerin ortadan kaldırılması gerekliliğini vurgulamaktadır. Ancak gelinen süreçte emek piyasaları esnek olmayan ülkelerin de işsizlikle başa çıktıkları gözlenmiştir. Öte yandan, yaşanılan küresel kriz sürecinden emek piyasaları katı olan ülkeler daha az etkilenirken, esnek emek piyasalarına sahip ülkelerin krizden daha derin etkilendiği görülmüştür. Ancak buna rağmen krizden çıkış stratejisi olarak daha fazla neo-liberalizm önerisi ülkelerin önlerine konmuştur. Nitekim emek piyasalarının esnekleştirilerek kriz sürecinin atlatılacağına yönelik öneriyi de bu bağlamda değerlendirmek mümkündür. Bu doğrultuda çalışmada, neo-liberalizmin yükselişi, neo-liberal yeniden yapılanmalar ve emek piyasalarında yaşanan dönüşümler ele alınmıştır. Ancak emek piyasalarında yaşanan dönüşümlere her ülkenin uyum sağlamadığı, bir karşı duruşun da ortaya çıktığı gözlenmiştir. Ayrıca, emek piyasalarındaki kurumsal yapılanmaların neo-liberal yaklaşımın vurguladığı gibi olumsuz sonuçların sebebi olmadığı ortaya konmuştur. Türkiye'nin emek piyasalarında yaşanan gelişmeler analiz edildiğinde de elde edilen sonuçlar emek piyasalarındaki kurumsal yapıların olumsuz ekonomik sonuçlara yol açmadığı görüşünü onaylamaktadır.

Flexible labour markets would remove economic problems with regards to the neo-liberal approach. Accordingly, the supporters of neo-liberalism have risen against institutions and regulations which hinder flexibility in the labour market and have emphasized the necessity of removing these inflexible institutions and regulations. However, it has been observed that countries having inflexible labour markets have successfully dealed with unemployment. On the other hand, it has been seen that the recent global crisis has affected countries which have rigid labour markets less severely than the countries whose labour market is flexible. Nevertheless as an exit strategy from the crisis, "more neo-liberalism" has been offered to countries. Thus, it is possible to evaluate the notion of more neo-liberalism in the context of overcoming the crisis by increasing flexibility in the labour market. In this direction, the rise of neo-liberalism, neo-liberal reconstruction and labour market transformation are discussed in this study. However, it has been observed that labour market transformation has not been adopted by all countries, an opposite stance has emerged as well. Besides, institutional structures in labour markets have not caused any negative economic results contrary to what the neo-liberal approach posits. It is seen that the institutional structures present in the Turkish labour market have not caused any negative economic effects after the analysis of recent developments in labour markets of Turkey.