Çalışma belleği kapasitesi ve bilişsel yükün mantıksal-deneyimsel bilgi işlemleme ve karar verme üzerindeki etkisi

Abstract

Bu çalışmada, çalışma belleği kapasitesi açısından farklılaşan bireylere sunulacak bilişsel yükün bilgi işlemleme yöntemini ne yönde değiştirdiği ve karar verme performansının bundan nasıl etkilendiği incelenmiştir. 92 üniversite öğrencisi ile yapılan çalışmada çalışma belleği kapasitesi İşlem Uzamı Testi ile ölçülmüştür. Mantıksal-Deneyimsel Düşünme Ölçeği ve karar verme soruları hem bilişsel yük olmadan hem de bilişsel yük altında olmak üzere iki ayrı durumda sunulmuştur. Bulgular çalışma belleği kapasitesinin mantıksal bilgi işlemleme ile ilişkili olduğunu, beklendiği şekilde deneyimsel işlemleme ile ilişkisiz olduğunu göstermiştir. Çalışma belleği kapasitesinin gruplar arasında farklılaşması karar verme performansını etkilememiştir. Bilişsel yükün karar verme ve mantıksal bilgi işlemlemeyi etkilemediği ancak beklenenin aksine deneyimsel işlemlemeyi etkilediği bulunmuştur. Bulgular çalışmanın sınırlılıkları ve ileride sürdürülecek araştırma önerileri doğrultusunda yorumlanmıştır.

In this study, the way that cognitive load effects information processing strategy and how it changes decision making is investigated. The study conducted with 92 undergraduate students, working memory capacity was measured with Operation Span Task. Rational-Experiential Inventory and decision making questions were presented under both cognitive load and no-load conditions. Results show that working memory capacity is related to rational information processing but not related to experiential processing as excepted. Differentiation of working memory cpacity between groups did not have a main effect on decision making. Cognitive load did not affect decision making and rational information processing but contrary to expectations, it had an effect on experiential information processing. Results are discussed according to the limitations of the study and suggestions for future research.