Performans değerlendirme ve Türk Polis Teşkilatı için bir performans değerleme model önerisi

Abstract

Performans değerleme tüm organizasyonlar için çok önemli bir süreçlerden birisidir. Aynı zamanda insan kaynaklan yönetiminin en çok tartışılan konularından birisidir. Doğru ve eksiksiz yapılan bir değerlemeye dayanarak personelin ücretleri, terfii, eğitimi, ödüllendirilmesi hakkında adil kararlar verilebilir. Türk Kamu Kurumlarındaki performans değerleme uygulamaları incelendiğinde birçok konuda ciddi hataların yapılmakta olduğu açıkça görülmektedir. Performans değerleme sonuçlarının çalışanlardan gizli olması bu hataların en önemlisidir. Kendi performansının sonuçlarını öğrenme fırsatı bulamayan çalışanlar hatalarının farkına varamamaktadırlar. Bu nedenle kamu hizmetlerinde gelişim ve değişim çok yavaş gerçekleşmektedir. Diğer yandan performans değerlemesinde kullanılan kriterler açısından da problemler bulunmaktadır. Kriterlerin neredeyse tamamı personelin işteki performansına değil, kişilik özelliklerine odaklanmış durumdadır. Kişilik özelliklerinin adaylık süresinde değerlendirilmesi doğru olabilir ancak her yıl yapılan performans değerlemede kişilik özelliklerini yansıtan kriterlerin kullanılması modern yönetim yaklaşımı açısından doğru bulunmamaktadır. Ayrıca Devlet Memurları Kanununda tüm devlet memurları yaptıkları işe göre kategorize edilmiş ve on ayrı grupta toplanmıştır. Bunların yapmakta oldukları işler diğerlerinden tamamıyla ayrı olmasına rağmen aynı performans kriterleri tüm meslek aileleri için kullanılmaktadır. Bu da çözülmesi gereken bir problem olarak karşımızda durmaktadır. Bu Yüksek Lisans tezinin ilk bölümünde performans değerleme ile ilgili kavramsal bilgiler verilmiş, ikinci bölümünde de Türk Polis Teşkilatı özelinde Türk Kamu Sektöründeki performans değerleme sistemi masaya yatırılmıştır. Sürecin nasıl işlediği ile ilgili olarak mevzuata da atıflarda bulunularak detaylı bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde diğer bazı ülkelerin (Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, İngiltere, Almanya) polis teşkilatlarında ve bazı uluslar arası kuruluşlarda (Birleşmiş Milletler ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı) tüm personel için kullanılmakta olan performans değerleme formlarından da örnekler verilerek Türk Polis Teşkilatı için bir örnek performans değerleme formu geliştirilmiştir. Bu form Bursa Emniyet Müdürlüğü bünyesinde belli sayıda personele uygulanarak eski sistemle karşılaştırması yapılmıştır. Bu konuda Emniyet Teşkilatında ciddi bir çalışma yapılmış olmaması en temel sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Son olarak mevcut sistemde yapılması gereken değişikliklere dikkat çekilmiştir.

Performance evaluation is one of the very important processes for ail organizations and it is the most discussed subject in Human Resources Management as well. Based on an true and perfect performance evaluation, decisions about personnel wages, promotions, training and awarding can be made justly. There are many serious problem areas in the Performance Evaluation System of Turkish Public Sector. The fist one is performance evaluation results are being kept confidential and there is no feedback to staff. Personnel, who do not have opportunity to get their performance feedback, cannot notice their weaknesses and are not able to improve themselves. That is why change and improvement are so slow in Turkish Public Sector. The second problem is about performance criteria. Almost all of the criteria are focused on personal features defectively. Appraising personal features during probationary period can be true, but according to the modern management approach focusing on the personal features when doing ordinary annual evaluation is not true. Also all civil servants are classified into ten groups according to the work they are supposed to do, in Turkish Civil Servants Law. Although they do completely different jobs, the same criteria are being used for evaluation of all civil servants. This is another serious problem that needs to be solved as well. In the first part of this MS Thesis, theoretical information about performance evaluation is given. In the second part, Turkish Public Sector's Performance Evaluation System is studied by examining Turkish National Police Department. Detailed information is given about the process by referring relevant legislation. In the third part, police performance evaluation forms of some advanced countries like United States of America, Canada, United Kingdom, Germany and some international organizations like United Nations and Organization for Security & Co operation in Europe are compared with Turkish Police Performance Evaluation Form. A new form containing more job performance focused criteria has been developed for Turkish National Police Department. This form is used for evaluation of some staff who works at Bursa Regional Police Headquarters in order to make comparisons between the new developed criteria and the one which is valid at the moment. The main difficulty is there is almost no serious work on this subject in Police Organization. And finally attention is attracted pertaining to the change in the evaluation system that needs to be done.