Tiyatro çevirisi ve sorunları

Abstract

Dramatic translation is a special field of translation with its own rules and requirements. it differs from the other kinds of literary translation because it requires botlı to be read and performned. Moreover, a dramatic text can not be translated in the same way as a prose text and here lies the main problem: Whetlıer the text is to be translated as a purely literary text or is it translated in a functional process, that is to say, for performance. But it is impossible to separate the written text from the performance aspect. Hence, the task of the translator is based on the semantic equivalence between the written text and its performance aspect. On the other hand, the playability aspect of the text is a prerequisite for the translator too. This brings an extra dimension to the written text that the translator must somehow be able to cope with. Therefore, it can be said that the dramatic translator's task is difficult to achieve and a collaboration with a playwright, director and players may lessen the difficulties that the translation comes across.

Tiyatro çevirisi, kendi kural ve gereksinimleri ile özel bir alan çevirisidir. Diğer yazın türlerinden de farklılık gösterir çünkü hem okunmayı hem de sahnelenmeyi gerektirir. Bundan da öte, bir tiyatro metni bir düz yazı metni gibi de çevrilemez ve sorun da burada yatmaktadır: Yazılı metin ya edebi metin gibi çevrilecek ya da sahnelenmek amacıyla çevrilecektir. Ama, bu bağlamda yazılı metni sahne metinden ayırmak da imkansızdır. O halde çevirenin görevi yazılı metin ile sahne metni arasındaki eşdeğerliliği sağlamaktır. Öte yanda, metnin oynanabilirlik ölçütü de çevirmen için bir ön koşul oluşturmaktadır. Bu da tabii ki yazılı metne çevirenin baş etmesi gereken bir başka boyut getirmektedir. Denebilir ki, tiyatro çevirmeninin işi oldukça zordur eğer tiyatro yazan, yönetmen ve oyuncu işbirliği sağlanabilir çeviri edimine yalnız başlayan çevirmenin sorunları da en aza indirgenebilir. Böylece çevirmen de oyun sahnelendiğinde ekip çalışmasının tadını çıkarabilir.