1963’den 2002’ye: kalkınma planlarında Türk yerel yönetimlerinin dönüşümü

Abstract

Türkiye’de Cumhuriyetin ilanıyla birlikte yerel yönetim geleneğinin oluşması ve yerleşmesi açısından yapısal ve düşünsel dönüşümler yaşanmıştır. Planlı kalkınma döneminin başlaması ile birlikte yerel kurumsal yapılar ayrıntılı olarak ele alınmış, yerel düzeyde toplumsal kalkınmayı sağlamaya yönelik öneriler ortaya konulmuştur. Kalkınma planlarında öncelikle yerel yapıların idari, mali sorunları, kentleşme ve köy kalkınması konuları öne çıkarken zamanla yerel demokrasi ve katılım kavramlarının uygulamaya aktarılmasına ilişkin talepler dikkate alınmaya başlanmıştır. Bu çerçevede yerel kurumsal yapılara ilişkin yaşanan en önemli düşünsel dönüşüm demokratik ve katılımcı yerel yapıların kurumsallaştırılması olmuştur. Ancak gerek kalkınma planlarında gerek siyasi karar alıcıların gündeminde bu yapıların mali ve idari açıdan revize edilmeleri konusu varlığını devam ettirmiştir. Gelinen nokta itibariyle kalkınma planları yerel yapıların hem idari, mali, personel vb sorunlarına hem de demokratik ve katılımcı yapılanmanın tesisine ilişkin ilke ve yaklaşımlara yer veren metinler olarak öne çıkmaktadır.

With the establishment of the Republic, structural and conceptual transformation has taken place in the field of local government in Turkey. Institutional structures of the local governments have been analized in details and thus, become a subject to the social development projects under the framework of National Development Plans. Though priorities were given to rural developments, administrative and financial problems of local governments, the issue of local democracy and effective participation in the decision-making process has been inserted in the development plans. Hence, democracy and effective participatory governance has featured the most important conceptual transformation in the local government structure. However, the need of financial and administrative reforms are still on important issue on the agenda of development plans and policy makers in Turkey. Apparently, Development Plans have become an important document since they include not only administrative and financial problems, but also principles and norms for the establisment of participatory democracy in the local government.