Endokrinoloji polikliniğine başvuran vitamin B12 eksikliği saptanan diyabetik olan ve olmayan hastaların vitamin B12 düzeylerinin karşılaştırılması ve diyabetiklerde metformin kullanımının vitamin B12 düzeylerine etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Tip 2 diabetes mellitus (DM) günümüzde epidemik bir hastalık haline gelmiştir. Tip 2 DM, insülin direnci ve/veya beta hücre fonksiyon kaybı ile karakterizedir. Kilo verilmesi ve fiziksel aktivite gibi yaşam tarzı değişikliği ve ilaçlar ile insülin direncinin düzeltilebildiği bilinmektedir. Tip 2 DM tedavisinde günümüzde ilk tercih edilen ilaç metformindir. Metforminin vitamin B12 eksikliği yaptığı bilinmektedir. Çalışmamızda diyabetik ve nondiyabetik bireylerde vitamin B12 düzeylerinin araştırılması ve DM tedavisinin dünyada ve ülkemizde ilk tercih edilen ilacı konumunda olan metforminin serum vitamin B12 seviyesi üzerine etkisinin değerlendirilmesini amaçladık. Bu amaçla endokrinolojı polikliniğimize başvuran vitamin B12 düzeyi çalışılmış 11.400 hasta dosyası retrospektif olarak incelendi. Vitamin B12 düzeyi 179 pg/dl?nin altında olan 100 hasta çalışmaya dahil edildi. 36 hastada diyabet tanısı mevcuttu. Açlık kan glukozu, HbA1c ile diyabet regülasyonları değerlendirildi. Hastalarımızın yandaş hastalıkları, kullandıkları ilaçlar ve beslenme alışkanlıkları incelenerek vitamin B12 düzeyine etkileri değerlendirildi. Diyabetik hastalar ile non diyabetik hastaların vitamin B12 düzeyleri karşılaştırıldı. Diyabetik hastalarda vitamin B12 düzeyi istatistiksel olarak anlamlı olacak şekilde daha düşük idi (p:0,049). Metformin kullanımı olan ve olmayan diyabet hastalarının vitamin B12 düzeyleri karşılaştırıldı. Vitamin B12 düzeyinin metformin kullanımın olmadığı grupta daha düşük olduğu tespit edildi. Sonuç olarak, çalışmamızda diyabetik hastalarda vitamin B12 düzeyi daha düşük bulunduğu halde, metformin kullanımının vitamin B12 düzeyini düşürdüğüne dair bir bulgu saptamadık.

Nowadays type 2 diabetes mellitus (DM) has become an epidemic. Type 2 DM is characterised by insulin resistance and/or loss of beta cell function. Insulin resistance is known to improve with weight loss and physical activity. Currently metformin is the first line of medicine preferred for the deficiency. The aim of our study was to investigate vitamin B12 levels in diabetic and non-diabetic subjects, and the effect of metformin which is the first preferred medicine for treatment of DM both in the world and our country on serum vitamin B12 levels. Thus we did a retrospective examination of the medical records of 11.400 patients who referred to our endocrinology outpatient clinic and had vitamin B12 levels avaliable. One hundred patients who had vitamin B12 levels of <179 pg/dl were included. Thirty-six patients were diagnosed with diabetes. Fasting blood glucose and HbA1c were used to assess the regulation of diabetes. Co-morbid diseases of our patients, the drugs they used and their nutritional habits were examined to estimate the effect they had on vitamin B12 levels. Vitamin B12 levels in diabetic patients were compared with those in non-diabetic patients. In diabetic patients vitamin B12 levels were significantly lower (p:0.049). Vitamin B12 levels in diabetic patients who received metformin treatment were compared with diabetic patients who did not. Vitamin B12 levels were found to be lower in the non-metformin group. In conclusion, though we found in our study that vitamin B12 levels were lower in diabetic patients, we couldn?t find any evidence whether metformin causes lower vitamin B12 levels.