Yüksek fruktozlu mısır şurubu içeren şeftali nektarı tüketiminin sıçanlarda obezite oluşumuna etkisinin araştırılması

Abstract

Günümüzde gelişmiş ülkelerde çağın hastalığı olarak ifade edilen obezite; bazı kanser türleri gibi birçok hastalığın tetikleyicisi konumundadır. Karbonhidratlar vücudumuza enerji sağlayan bileşenlerin başında gelmekte olup, bu grupta yer alan şekerler, geniş kullanım alanı ile gıda sanayi için ayrı bir öneme sahiptir. Gıda sanayinde sıkça kullanılan toz şeker (sakaroz) yerine son yıllarda daha ucuz olan yüksek fruktozlu mısır şurubunun (YFMŞ) kullanımı yaygınlaşmıştır. Gıda katkı maddelerindeki değişiklikler, günümüzde hastalıkların besin kaynaklı olup olmadığı tartışmalarını da beraberinde getirmiştir. Bu araştırmada, nişasta bazlı şekerlerden olan YFMŞ'nin metabolizmada oluşturduğu değişimler ve obezite üzerine olası etkisi Sprague-Dawley cinsi sıçanlar üzerinde (in vivo koşullarda) incelenmiştir. Bu amaçla bileşiminde tatlandırıcı olarak aynı oranlarda (% 10) sakaroz ve YFMŞ bulunduran şeftali nektarları, deney hayvanı olarak seçilen sıçanların rasyonlarına ilave edilip, günlük olarak tüketimlerine ad libidum şartlarda sunulmuştur. Yedi aylık süreçte sıçanlarda kilo kontrolü ve yem tüketimi kontrolü haftalık olarak, şeftali nektarı tüketimi ise günlük olarak ölçülmüştür. Çalışmanın sonunda sıçanların koltukaltı ve göbek çevresi ile boy uzunlukları ölçülmüş, karaciğer, abdominal ve gonadal yağları tartılmıştır. Yapılan ölçümlerden vücut ağırlığı yüzde değişimleri, beden kitle indeksi (BKİ) ve Lee indeks değerleri hesaplanmıştır. Çalışmanın başlangıcında ve sonunda sıçanlardan kan alımı yapılmış ve biyokimyasal (glukoz, insülin, leptin ve trigliserid) parametreler ayrıca incelenmiştir. Gruplar arasında toplam şeftali nektarı tüketimi, vücut ağırlığı yüzde değişimleri, BKİ, Lee indeks, glukoz, insülin, leptin ve trigliserid değerleri bakımından istatistiksel bir farklılık saptanmamıştır. Sıçanların yem tüketimleri ise istatistiksel olarak fark göstermiştir. En fazla tüketim kontrol grubunda gözlenirken, en az yem tüketiminin sakarozlu şeftali nektarı tüketen grupta gerçekleştiği ortaya konmuştur. Bu sonuçlar ışığında, YFMŞ içeren şeftali nektarının çalışmada yer alan oranda günlük olarak tüketilmesinin obezite oluşumu üzerine sakarozlu meyve nektarından daha fazla katkı sağlamadığı belirlenmiştir.

Obesity, which expressed as a health problem of the age in developed countries, has been triggering some cancer types and other diseases. Sugars, which are a group of carbohydrates that are one of the leading components in providing energy to our body, have a particular importance for the food industry due to widespread use. In recent years, the usage of high fructose corn syrup (HFCS) is become popular due to its lower cost compared to granulated sugar (sucrose). Changes in food additives have brought the discussion along with whether the food is the source of nowadays diseases or not. In this dissertation, changes in metabolism as a result of HFCS, which is a starch-based sweetener, intake to body were investigated in vivo to understand the role in development of obesity in Sprague-Dawley rats. For this aim, peach nectars, which have either HFCS or sucrose at the same amount (10 %) as sweetener, were added to their daily ration. Peach nectar was not given to a group which fed as a control. During the feeding period, chow consumption and body weight were measured weekly while peach nectar consumption was measured daily. At the end of the study, thoracic circumference, abdominal circumference and body length of rats were measured, hepatic, abdominal and gonadal fats were weighted. Percentage change of body weight, body mass index (BMI) and Lee index were calculated. Blood samples were collected both at the beginning and at the end of study and biochemical parameters (glucose, insulin, leptin and triglyceride) were investigated. There were no statistical differences found in peach nectar consumption, percentage change of body weight, BMI, Lee index, glucose, insulin, leptin and triglyceride between groups. There was a difference determined between chow consumption of groups. The most chow consumed group was control, while the least chow consumed group was sucrose. According to these results, consumption of HFCS containing peach nectar at the given amount in this study is not support the formation of obesity more than consumption of sucrose containing peach nectar.