Osmanlı Dönemi müfessirleri

Abstract

Osmanlı tarihin en büyük medeniyetlerinden birini kurmalarına rağmen, siyasi tarihleri incelendiği oranda kültür ve medeniyet tarihleri incelenmemiştir. Kültür ve medeniyetin parçası olarak ilmi hareket de aynı ihmale uğramıştır. Gerçi, gerek dini ve gerek müsbet ilimlere Osmanlı alimlerinin katkılarını inceleyen müstakil çalışmalar yapılmıştır. Ayrıca her ilim dalına ait tarihi araştırmalarda Osmanlı alimleri yer almaktadır. Ancak, bunları yeterli görmek mümkün değildir. Sahamız olan tefsir ile ilgili olarak baktığımızda bazı Osmanlı müfessirleri üzerine yapılmış akademik çalışmalar yanında, genel olarak tefsir tarihi içinde Osmanlı müfessirlerine de yer veren eserlere rastlamaktayız. M. Sofuoğlu'nun Tefsir Dersleri ile Tefsire Giriş'inde, M. T. Okiç'in Tefsir Usülü Notları'nda, S. Ateş'in İşilfi Tefsir Okulu' nda müstakil başlık altında Türk müfessirleri kısmen işlenmiştir. Ayrıca, Edirnevi, ö. N. Bilmen, A. Nüveyhid'in müfessirler tabakatma dair eserlerinde Osmanlı müfessirleri yer almıştır. Ancak bunların hiçbirisi akademik boyutlu olmadıkları gibi zengin muhtevaya da sahip değildirler. Ö. N. Bilmen'in bazı müfessirler hakkındaki müfalaaları hariç hepsi önceki kaynaklardan aynen nakillere dayanmaktadır.