Katı atık aktarma istasyonlarında yaşam döngüsü değerlendirmesi: Bursa Batı Bölgesi örneği

Abstract

Aktarma istasyonlarının, kentsel katı atık yönetimine entegrasyonunun öncelikli amacı, evsel atıkların bertaraf tesislerine taşıma maliyetini azaltmaktır. Bunun yanı sıra aktarma istasyonlarının kurulması ile araçlara bağlı hava emisyonları düşürülmekte, yakıt tasarrufu sağlanmakta, trafik yükü ortadan kaldırılmakta ve araç bakım onarım maliyetleri düşmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, Bursa Mustafakemalpaşa ilçesi sınırlarında yer alan Bursa Batı Bölgesi Katı Atık Aktarma İstasyonu'nun hizmet ettiği ilçelerden evsel nitelikli katı atıkların toplanma ve taşınması, aktarma istasyonun işletimi ve atıkların nihai depolama alanına aktarılması işlemi sırasında oluşabilecek çevresel yükleri Yaşam Döngüsü Analizi (YDA) ile değerlendirmektir. Çalışma YDA ile bir yıllık toplam aktarma istasyonuna getirilen ve aktarılan katı atık miktarı ile gerçekleştirilmiştir. SimaPro yazılımı ReCipe Endpoint ve TRACI 2 metotları kullanılarak aktarma istasyonunun mevcut hali ile işletilmesi (Mevcut), aktarma istasyonunun olmaması (Senaryo 1) ve aktarma istasyonunun farklı konumda olması (Senaryo 2) durumlarının insan sağlığı, çevre sağlığı ve kaynak kullanımı üzerinde etkileri karşılaştırılıp, en uygun senaryo belirlenmiştir. ReCipe Endpoint ve TRACI 2 metotları benzer sonuçlar vermiş olup, aktarma istasyonunun mevcut işletilmesi halinde Karacabey ilçesinin, Senaryo 1 ve Senaryo 2 durumlarında ise Mustafakemalpaşa ilçesinin çevre sağlığına, insan sağlığına ve kaynak kullanımına zararının daha fazla olduğu ortaya çıkmıştır. ReCipe Endpoint metoduna göre Senaryo 1 mevcut durum ile karşılaştırıldığında insan sağlığı, ekosistem sağlığı ve kaynak kullanımına etkileri sırası ile %193,33, %200,47 ve %201,38'lik etki artışına neden olmuştur. Senaryo 2 durumunda ise insan sağlığına, ekosistem sağlığına ve kaynak kullanımına etkileri ise sırasıyla %2,80, %2,37 ve %2,56 oranında azalma göstermiştir. TRACI 2 metoduna göre senaryolar mevcut durum ile karşılaştırıldığında, Senaryo 1 insan ve çevre sağlığı üzerinde %204 oranında artışa neden olurken, Senaryo 2 durumunda %2,35 oranında azalma görülmüştür. Senaryo 1 mevcut durum ile karşılaştırıldığında, TRACI 2 metodunda yer alan, çevre ve insan sağlığını etkileyen SO2, CO, VOC, CO2, NOx, CH4 ve PM10'u içeren toplam kirletici miktarında 26 598,04 g artışa neden olurken, bu miktar Senaryo 2 durumunda ise 244,87 g azalış göstermiştir.

The initial purpose of entegration of transfer stations into urban solid waste management is to decrease the transportation costs of domestic wastes to disposal facilities. Moreover, the establishment of transfer stations enables the decrease of air emissions related to vehicles, fuel saving, elimination of traffic load and the decrease of vehicle maintenance and repair costs. The main objective of this study is to evaluate potential environmental loads which can be caused during the process of collection and transport of domestic solid waste from districts under the service of Bursa Western Region Solid Waste Transfer Station located within the borders of Mustafakemalpaşa district, transfer station process and transport of wastes landfill with Life Cycle Analysis (LCA). This study has been done upon the annual total amount of solid waste which was transport to the transfer station by LCA. The most appropriate scenario has been determined by comparing the effects of present management of transfer station (Present), the absence of the station (Scenario 1) and different location of the station (Scenario 2) upon human, environmental health and resource utilization with SimaPro software ReCipe Endpoint and TRACI 2 methods. ReCipe Endpoint and TRACI 2 methods have given similar results. According to these results it occur that the damage to environmental health, human health and resource utilization is more in Karacabey district in the process of present management. In the process of Scenario 1 and Scenario 2, the damage to environmental health, human health and resource utilization is more in Mustafakemalpaşa district. In consideration ReCipe Endpoint method, Scenario 1 has caused 193.33%, 200.47% and 201.38% increase in human health, ecosystem health and resource utilization respectively compared to the present situation. On the other hand, in Scenario 2 the decrease rate of damage to human health, ecosystem health and resource utilization is 2.80%, 2.37% and 2.56% respectively. TRACI 2 method, Scenario 1 has caused 204% increase in human and environment health while Scenario 2 has caused 2.35% decrease compared to the present situation. Scenario 1 has caused 26 598,04 g in the total amounts of pollutants in TRACI 2, including SO2, CO, VOC, CO2, NOx, CH4 and PM10 which has an effect on human and environment health while this amount has decreased as 244,87 g in Scenario 2 compared to present situation