Yabani prunus, sorbus ve diospyros türlerinde bazı fenolik maddelerin tayini ve yeni bir antioksidan kapasite tayin metodunun (chromac) geliştirilmesi

Abstract

Bu tez kapsamında elektron transfer metoduna dayanan ve literatürde yaygın olarak kullanılan antioksidan kapasite tayin metotlarına alternatif olabilecek yeni bir antioksidan kapasite tayin metodu geliştirilmiştir. Geliştirilen Cr(VI) antioksidan kapasite tayin (CHROMAC) metodu Cr(VI)’nın asidik ortamda organik maddeleri yükseltgeme ve 1,5-difenilkarbazid ile kararlı diaquabis (1,5-difenilkarbazon) krom(III) kompleksi oluşturma özelliğine dayanır. Materyallerin ve standart maddelerin antioksidan kapasite değerlerinin CHROMAC metoduyla tayin edilebilmesi için ortamın pH/E0 değeri (pH= 2,8/E0 =0,95V), Cr(VI)’nın 1,5-difenilkarbazid ile girdiği reaksiyondaki mol oranı (1:1), reaksiyon süresi (50 dakika), fenolik maddeler için doğrusal çalışma aralığının (6,0×10-5 -4,5×10-4 mol/L) ve girişim etkilerinin belirlenmesi çalışmaları yapılmıştır. Aynı zamanda geliştirilen CHROMAC metodunun doğal örneklere uygulanabilirliği incelenmiştir. Standart maddeler ile yapılan çalışmalarla metodun TEAC değeri ABTS ve CUPRAC metotlarıyla karşılaştırılmıştır. Ayrıca Bursa’da doğal olarak yetişen Sorbus torminalis L., Sorbus domestica L., Prunus spinosa L., Prunus divaricata Ledeb.subsp. divaricata., Diospyros lotus L., türlerinin meyveleri için ultrasonik ve çözücü ekstraksiyonları (asidik, bazik, asidik-bazik ve enzimatik) uygulanarak örnek hazırlama teknikleri geliştirilmiş ve bu meyvelerde bulunan fenolik maddeler, kantitatif olarak HPLC-DAD ile belirlenmiştir. Yabani meyvelerin antioksidan kapasite değerleri ABTS, CUPRAC ve CHROMAC metotları ile belirlenerek elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır.

In this thesis, based on electron transfer and a novel antioxidant capacity method, Cr (VI) antioxidant capacity (CHROMAC) method, which may be an alternative to widely used antioxidant capacity determination methods available in the literature, has been developed. The developed Cr(VI) antioxidant capacity (CHROMAC) method is based on the property of Cr (VI) to oxidize the organic materials in the acidic medium and to form the stable diaquabis (1,5-diphenylcarbazone) chromium (III) complex with 1,5- diphenylcarbazide. To determination of antioxidant capacity values of samples and standards with CHROMAC method, the working conditions need to be in proper pH/E0 ratio. For this purpose of developing CHROMAC method experimental studies is performed with determine of the pH/E0 (pH=2,8/E0 =0,95V) value of the medium, the molar ratio of Cr (VI) to the reactant with 1,5-diphenylcarbazide (1:1), the reaction time (50 minutes), the linear working range for phenolic substances (6,0×10-5 -4,5×10-4 mol/L) and interference effect. At the same time the applicability of the CHROMAC method to natural samples has been examined. The mentioned developed method TEAC values was compared with at worked method of ABTS and CUPRAC via standards. In addition, sample preparation techniques were developed by applying ultrasonic and solvent extractions (acidic, basic, acidic-basic and enzymatic) for the fruits of naturally grown of Sorbus torminalis L., Sorbus domestica L., Prunus spinosa L., Prunus divaricata Ledeb.subsp. divaricata, Diospyros lotus L. wild fruit species in Bursa and the phenolic materials present in these fruits were quantitatively determined by HPLCDAD. Antioxidant capacity values of wild fruits were determined by ABTS, CUPRAC and CHROMAC methods and the results obtained were compared.